چکیده:
روش تربیت پسران نوجوان توسط پدر با نقش جنسیتی آنها ارتباط دارد؛ اما کیفیت و سازوکار ارتباط سبک فرزندپروری پدران با نقش جنسیتی پسران نوجوان هنوز بهخوبی روشن نیست. مطالعۀ حاضر مدلی را بررسی میکند که در آن فرض بر این است که دلبستگی به پدر میتواند ارتباط میان ادراک والدگری پدر و نقش جنسیتی پسران نوجوان را میانجیگری کند. در این مطالعه، دانشآموزان نوجوان پسر (376 نفر) که با روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند، ابزار پیوند والدینی، پرسشنامۀ نقش جنسیتی بم و پرسشنامۀ دلبستگی به والدین و همتایان را کامل کردند. دادهها از طریق روش توصیفی از نوع همبستگی، با استفاده از رگرسیون چندگانه و مدلیابی معادلات ساختاری بررسی شد. یافتهها نشان داد ادراک والدگری پدر تأثیر مستقیم بر نقش جنسیتی پسران دارد و میتواند به مردانگی آنها کمک کند؛ اما با ویژگی زنانگی پسران ارتباط ندارد. همچنین دلبستگی به پدر میانجیگر ارتباط میان ادراک والدگری پدر و نقش جنسیتی مردانگی در پسران است. بر اساس این یافتهها، افزون بر سبک فرزندپروری، دلبستگی به پدر با ایجاد رابطة عاطفی میان پسران نوجوان و پدران میتواند در شکلگیری جنسیت مردانة آنها کمک کند.
Fathers’ style of training adolescent boys is connected to their gender role; however, the quality and mechanism of the relationship between fathers' parenting style and gender role of adolescent boys is not clear yet. The present study explores a model which assumes that attachment to the father may mediate the relationship between father's perception of parenthood and gender role of adolescent boys. In this study, adolescent male students (n = 376)_selected based on cluster sampling_ completed questionnaires on the Parenting Bonding Instrument , Bam Gender Role, and Parent-Peer Attachment. Data were analyzed based on a descriptive-correlation method employing multiple regression and structural equation model finding, as well. The findings indicated that father's perception of parenthood has a direct impact on boys’ gender role and can help their masculinity; but it has no connection with the femininity in boys. Furthermore, attachment to the father is regarded as the mediator in the relationship between father's perception of parenthood and the gender role of masculinity in boys. According to these findings, in conjunction with parenting style, attachment to the father can contribute to shape their masculine gender by creating an emotional bond between adolescent boys and fathers.
خلاصه ماشینی:
مطالعۀ حاضر مدلي را بررسـي مـي کنـد که در آن فرض بر اين است که دل بسـتگي بـه پـدر مـي توانـد ارتبـاط ميـان ادراک والدگري پدر و نقش جنسيتي پسران نوجوان را ميـانجي گـري کنـد.
258 در بررسي پژوهش هاي گوناگوني که مرور شد، مشاهده ميشود از سـويي رابطـه ميـان پدري کردن و دل بستگي به پـدر وجـود دارد (همتـي و فتحـي آشـتياني، ١٣٩٢، ص ٥) و از سوي ديگر رابطه ميـان دل بسـتگي بـه پـدر و نقـش جنسـيتي (پـاکدامـن و نجـات ، ١٣٩٣، ص ٤٩).
بنابراين به نظر ميرسد آنچه مـيتوانـد تـأثير نقـش تربيتـي پـدر بـر هويـت مردانـۀ فرزندان را تعيين کند، کيفيـت پيونـدهاي عـاطفي ميـان والــدين و نوجـوان باشـد؛ بـه بيـان ديگر دل بستگي پسر به پدر ميتواند نقش واسطه اي در رابطۀ ميـان پـدري کـردن پـدران و نقش جنسيتي پسران ايفا کند.
نتايج نشان داد مـدل ترسـيم شـده در شـکل ١ بـرازش خـوبي بـا داده هـا دارد و از فرضيه ها حمايت ميکند؛ به اين معنا که دو زيرمقياس ادراک والدگري پدر، يعنـي تشـويق به استقلال و تلاش براي وابستگي به طورمستقيم بر نقـش جنسـيتي مردانگـي نوجوانـان پسـر تأثير دارند و اين اثرگذاري همچنين به وسيلۀ دل بستگي به پدر ميانجيگري ميشود؛ به اين معنا که تشويق نوجوان از سوي پدر به مستقل شـدن يـا تـلاش پـدر بـراي وابسـته کـردن او باعث کاهش مردانگي در او ميشود.
از سوي ديگر در اين پژوهش فقط رابطۀ پسر – پدر بررسي شد کـه در پـژوهش هـاي بعـد ميتوان به نقش والدگري مادر و دل بستگي به مادر نيز در شکل گيري نقش جنسيتي پسـران توجه کرد.