چکیده:
روند نزولی وضعیت زیست محیطی دریاچه ارومیه، منجر به شکلگیری تشکلها و کارگروههای متعدد با هدف احیای دریاچه گردیده است. موفقیت راهکارهای احیا نیز تا حد زیادی وابسته به میزان پذیرش آن راهکار از سوی ذینفعان و سطح مشارکت آنان خواهد بود. از این رو در مقاله حاضر به مطالعه ترجیحات ساکنین حوضه و بروز ناهمگنی در آن با استفاده از روش رتبهبندی مشروط اقدام شده است. دادهها و اطلاعات مورد نیاز با تکمیل 382 پرسشنامه از شهروندان 13 شهر در سال 1394 به دست آمد و مدل کلاس پنهان چند سطحی تعدیل شده با مقیاس، برای تحلیل دادههای رتبهبندی کامل به کار رفت. نتایج مدل به تشخیص چهار کلاس در سطح فردی، دو کلاس در سطح گروهی و دو کلاس مقیاس انجامید که مؤید این مطلب است که خصوصیات اقتصادی ـ اجتماعی افراد، خصوصیات ژئوفیزیکی محیط پیرامونشان و همچنین وجود عدم قطعیت در پاسخهای آنها، سه عامل تأثیرگذار در مدلسازی ترجیحات میباشند. تمایل به پرداختهای نهایی به دست آمده این مسئله را آشکار میکنند که تعدیل آب و هوا و جلوگیری از وزش بادهای نمکی، مهمترین ویژگی از نظر ساکنین حوضه تشخیص داده شده است. محاسبه تغییر جبرانی حاصل از سناریوهای مدیریتی دریاچه نیز نشان داد در صورت احیای کامل دریاچه ارومیه، سالانه حدود 222 میلیون ریال تا 5 میلیارد ریال اضافه رفاه، نصیب خانوارهای ساکن حوضه خواهد شد. تثبیت ریزگردها و شنهای روان و کاشت گیاهان متناسب با شرایط منطقه از پیشنهادات مطالعه حاضر است.
Downward trend of environmental situation of Lake Urmia has led to the formation of multiple organizations and working groups aimed at restoring Lake Urmia. Success of the restoration solutions, to great extent, depends on the acceptance of them by the stakeholders and level of their contribution. Therefore, contingent ranking approach has been utilized in this study to explore the heterogenous preferences of basin residents. The acquired information was collected by 382 questionnaires completed directly by citizens of 13 districts in 2015 and scale-adjusted multilevel latent class model was used for analysing data in the full ranking format. The results identified four lower-level classes, two grand glasses and two scale classes which confirmed that socioeconomic characteristics, geophysical characteristics and also, existence of uncertainty in the responses, are three impressive factor in modelling preferences. Estimating willingness to pays diagnosed climate regulation and prevention from salt storms as the most important attribute for the respondents. Calculating compensating variation indicated that in the case of full restoration of Lake Urmia, over 222 million Rials to 5 billion Rials annually will be added to households welfare. Consolidation of dust and sand drifts and plants adapted to local conditions, are highly recommended.
خلاصه ماشینی:
از آنجا که یکی از چالش های عمده در زمینه ارزشگذاری، پی بردن به تنوع ترجیح ها و حساسیت هایی است که در جامعه های مورد بررسی وجود دارد (رسی و همکاران ١، ٢٠٠٥)؛ لذا در این تحقیق سعی شده است مدل کلاس پنهان چند سطحی برای روش رتبه بندی مشروط مورد ارزیابی قرار گیرد.
داده های رتبه بندی، اطلاعات آماری بیشتری را نسبت به آزمون انتخاب فراهم میکند که منجر به فاصله های اعتماد محکم تر پیرامون فراسنجه های (پارمترهای) برآوردی خواهد شد، 1 Conjoint Analysis 2 Choice Modeling 3 Contingent Rating 4 Paired comparison 5 Choice Experiment 6 Merino-Castello 7 Mburu 8 Romano et al.
عمومیترین ساختار احتمالاتی برای مدل LC چندسطحی به قرار زیر است (ورمونت و ماجیدسون ، ٢٠٠٥): 1 Pirani 2 Vermunt 3 Asparouhov and Muthen (| ,)=∑∫()(| )(| ,,) (3) =1 از آن جا که مدل یاد شده در بر گیرنده فراسنجه های تصادفی برای چندین ویژگی به ازای هر فرد i در گروه j است ، ()| ,, به شکل زیر است : (4) (| ,,)=∏(| ,,) =1 در حالی که : (| ,,) (5) =∑∫()(| ,,)(|,,,,) =1 (6) (|,,,,)=∏(| ,,,,,) =1 جدول (١) نشانه ها و نمادهای به کار رفته Table (1) signs and symbols (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع : ماجیدسون و ورمونت ، ٢٠٠٤؛ ورمونت و ماجیدسون ، ٢٠٠٥ یکی از تازه ترین ابداع ها، کاربرد عامل مقیاس در مدل های انتخاب است که منجر به انواع تحلیل های کلاس پنهان تعدیل شده با مقیاس میشود.