چکیده:
به نظر می‌رسد تغییرات شناختی وابسته به سن در دوران سالمندی گریزناپذیر هستند، با این حال اثرپذیری این تغییرات از متغیرهایی نظیر تحصیلات، هوش سیّال و مؤلفه های فرهنگی، فهم دقیق آن را با چالش مواجه ساخته است و یک تصویر روشن از تغییرات شناختی بهنجار مرتبط با سن بدست نیامده است. از این رو هدف از پژوهش حاضر آن است که با کنترل متغیرهای یادشده، به بررسی تغییرات تحولی مؤلفه های شناخت (شامل حافظة کوتاه مدت و کاری، بازداری و بروزرسانی، کارکردهای اجرایی، مهارت‌های دیداری فضایی) از حدود 60 سالگی به بعد بپردازد. روش این مطالعه علّی مقایسه‌ای بود. جامعه پژوهش شامل افراد 55 سال به بالای شهر تهران بوده است که از این جامعه نمونه‌ای به حجم 201 نفر (48 نفر 55 تا 60 ساله؛ 47 نفر 60 تا 65 ساله؛ 52 نفر 65 تا 70 ساله و 54 نفر بالاتر از 70 سال) به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. تمام اعضای گروه نمونه دارای تحصیلات دیپلم به بالا بوده‌اند و در خرده‌مقیاس سری‌ها از آزمون هوش کتل، عملکرد به طور تقریبی مشابهی داشته اند. از تکالیف فراخنای مستقیم و معکوس اعداد، حافظه دیداری کیم‌کارآد، استروپ، نگه‌داشتن رد، دسته بندی کارت های ویسکانسین و همچنین تکالیف ادراک فضایی و روابط و فعالیت‌های اجتماعی محقق ساخته به منظور جمع‌آوری داده‌ها استفاده شده است. نتایج نشان داده است گروه های سنی از دوره سالمندی به بعد (60-65 با 65-70 و 65-70 با بالاتر از 70 ) در همه تکالیف شناختی یاد شده تفاوت معنادار با یکدیگر داشته اند، به این معنا که از حدود 60 سالگی به بعد در متغیرهای مورد اندازه گیری کاهش شناختی مرتبط با سن اتفاق می‌افتد به‌گونه‌ای که به موازات بالا رفتن سن، عملکرد شناختی در تمام تکالیف شناختی یاد شده ضعیف‌تر خواهد شد. بر اساس یافته های این مطالعه یک تصویر روشن از روند تحول مکانیسم های شناختی پایه در سالمندان بدست آمده است و بر اساس نتایج آن می‌توان یک بسته آموزشی توانبخشی شناختی تهیه و پیشنهاد نمود.
Age-related cognitive changes are inevitable in old ages, but the influence of variables such as education, fluid intelligence, and social components challenge the exact understanding of these changes and no clear picture on normal cognitive changes relative to age could be made. Therefore, the present study aimed to investigate developmental changes in cognitive components (including STM, WM, inhibition, updating, executive performance, and visual-spatial skills) by controlling the mentioned variables after age 60. Samples included people over 55 living in Tehran among whom 201 participants were selected using a purposive sampling method (48 samples aging 55 to 60, 47 samples aging 60 to 65, 52 samples aging 65 to 70, and 54 over 70). All participants finished high school and showed equal operation in intelligence and social participation tests. Forward Digit Span, Backward Digit Span, Kim Karad visual memory test, Stroop, Wisconsin sorting Cards, spatial orientation tasks, and a researcher-developed questionnaire on social activity and relationships were used to collect data. Results showed meaningful differences in all cognitive tasks among elderly groups (60-65, 65-70, and over). Results reported that, after 60, the given cognitive variables decreased in accordance with age, so that as the age increased cognitive performance decreased in all cognitive tasks of the elderly. Based on these results, a clear image was taken about normal changes of cognition in aging and a cognitive rehabilitation package for older people is suggested.
(
, 
, 
)
