چکیده:
امروزه، نیازسنجی به عنوان یکی از ورودیهای اصلی نظام اکتساب دفاعی در جهان مطرح است که کشورها آن را مبنای برنامهریزیها، در پیش گرفتن یک رویکرد و تصمیمگیریهای خود جهت ارائه راه حل برای مقابله با دشمن قرار میدهند. با توجه به پویایی، پیچیدگی و عدم قطعیت محیطهای آینده، دیگر رویکرد سنتی به نیازسنجی (تهدیدمحوری)، چندان موثر نیست. عدم استفاده از یک الگوی یکپارچه و جامع نیازسنجی و مبتنی بودن رویکرد فعلی بر تهدیدمحوری، موجب شده است تا اثربخشی فعالیتهای دفاعی کشور به قیمت هزینههای هنگفت میسر باشد. این پژوهش با هدف طراحی یک الگوی جامع نیازسنجی مبتنی بر قابلیتمحوری و استخراج عناصر احتمالی قابلیت کشور انجام شده است. برای این منظور، ابتدا با روش مطالعه تطبیقی نظامهای نیازسنجی دفاعی کشورهای آمریکا، استرالیا، انگلستان و کانادا مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت، سپس با استفاده از روش «فراترکیب» ضمن بررسی کیفی الگوهای استخراج شده، از نقاط قوت آنها استفاده شد و یک الگوی نیازسنجی قابلیتمحور برای کشور طراحی گردید. در ادامه الگوی طراحی شده با استفاده از روش گروه کانونی مورد اصلاح و اعتبارسنجی قرار گرفت. همچنین عناصر قابلیت کشورهای مختلف استخراج گردید و با استفاده از الگوی هفتاس مکینزی و نظریه قابلیتهای پویا، تحلیل شد. نتایج نشان داد که این عناصر به لحاظ ماهیت، از جنس قابلیتهای پویا هستند و بر 5 حوزه «سیستم»، «راهبرد»، «کارکنان»، «مهارتها» و «سبک مدیریت و رهبری» تمرکز دارند. در پایان فهرستی از عناصر قابلیت برای کشور پیشنهاد گردید.
Nowadays, need assessment is one of the most important inputs to defense acquisition systems in the world. Due to the dynamic, complex and uncertain nature of future environments, the classic approach of need assessment (threat-based) is not effective anymore, therefore, some countries have recently changed their approach from threat-based to capability-based. Using threat-based approach and lack of an integrated and comprehensive model for need assessment impose high costs on defense sector of our country. This study is aimed to present a comprehensive capability-based model for need assessment and extract likely capability components of the country. For this purpose, defensive information related to need assessment of the United States, Australia, Britain and Canada are collected, interpreted, compared and analyzed. Then, their need assessment models are investigated qualitatively by meta-synthesismethod, and finally a capability-based need assessment model is presented for defense field. Also, a list of capability components of the country is proposed.