چکیده:
بررسی نقش زن در چرخه تولید منسوجات، که بطور اعم ذیل فعالیتهای اقتصادی قرار می گیرد، در دوره صفوی تصویری کاملتر از چگونگی شکوفایی تمدن اسلامی در این عصر می دهد. مساله تحقیق چگونگی نگرش اسلامی-شیعی عصر صفوی در مهیا کردن بسترهای لازم دینی، اجتماعی و اقتصادی برای فعالیت های اقتصادی زنان در عرصه تولید منسوجات می باشد که این امر موجب مشارکت آنها در شکوفایی اقتصادی تمدن عصر صفوی شده است. نتایجی که در این تحقیق بدست آمدند نشان دادند که زنان در پرتو شرایط پدید آمده از قوانین اسلامی-شیعی توانستند تا از زمینه های مذهبی نظیر تفکیک زنان از مردان در اجتماع در حرفه های مرتبط با زنان نظیر مشارکت در تولید مواد خام مورد نیاز بازرگانی منسوجات نظیر ابریشم خام، پشم ریسی و مشارکت در تولید منسوجات و صنایع دستی نظیر پارچه، زری دوزی، فرش بافی سود برند. همچنین زنان با استفاده از آموزه های نظیر وقف توانستند با ساختن کاروانسراها و راه ها به رونق اقتصادی برای بازرگانی این منسوجات در عصر صفوی یاری رسانند.
The present study seeks to investigate the reasons for the inefficiency of the market and guilds in the developments of the first Pahlavi period (1320). From this perspective, after expanding the conceptual space the subject, it will examine role and function guilds. According to the thematic documents presented in this research, the research method is descriptive-analytical data collection method in this research is a library. The findings of the research indicate that the markets and guilds, due to foreign influence, the expansion and publication of newspapers, their role and function has gone beyond the purely economic and commercial spheres has taken on a political and social aspect.This issue has fundamentally changed the structure and nature of guilds and bazaars and has taken them out of the status of a class and turned it into a class for itself. This issue has affected the bazaars and guilds on developments formation of the tobacco movement, the Chamber of Commerce, the Constitutional Revolution, the National Assembly and the formation of the National Bank so that the bazaars have a positive impact on the course of events and developments up to this time. But after the constitution until 1320, due the lack of unity within the group, the weakness of trade union and class consciousness and the coming to power of Reza Shah and the formation of government and class imbalance and tendency to land ownership, bazaars and guilds became inefficient and could not cope with political developments. Have positive social and economic effects.
خلاصه ماشینی:
(مژگاني،١٣٨٠: ص ٢٠-٢١) همين توجه به توليد منسوجات در دوره هاي تمدني تاريخ ايران مانند تمدن شوش (٤٥٠٠ پيش از ميلاد) با يافته هايي از لنگرها و دوک ها تداوم يافته و در دوره هخامنشي، اشکاني و ساساني به اوج خود رسيده است ، اهميت توجه به منسوجات سبب پديد آمدن مراکز مهم پارچه بافي در شهرها و همچنين راه بازرگاني مهم باستان يعني جاده ابريشم بوده که همين امر در جهت شکل گيري اقتصاد کلان بر محور منسوجات شده است .
(همان ، صص ١٢و٦٣و٦٥) مشارکت زنان در اقتصاد خانواده در عصر صفوي به سبب امنيت بوجود آمده در ايران ، شکوفايي اقتصادي علاوه بر توجه به تأمين مايحتاج خانوارها، متکي بر صادرات و ارتباط با کشورهاي ديگر بر اساس بازرگاني بوده است .
» (فيگوئروا، ١٣٦٣: ص ١١٢ و ١٢٩) موضوع مشارکت زنان در صنعت پارچه بافي و صنايع دستي صرفا مرتبط با زنان عشايري نبوده است و بر اساس سخناني که فيگوئروا در سفرنامه خويش آورده است زنان زرتشتي اصفهان که زندگي شهرنشيني داشته اند به نخ ريسي و پارچه بافي مي پرداختند: «زنان گبر در آستانه خانه ها مي نشينند و نخ مي تابند و پشم مي ريسند و سپس با بافتن پارچه ها دوکها را از نخ خالي مي کنند» (همان ، ص ٢٠٧) مشارکت زنان در فعاليتهاي بازار منسوجات زنان در دوره صفوي علاوه بر مشارکت در اقتصاد خانواده به عنوان زن ، همسر و دختر؛ در اجتماع نيز به فعاليتهاي اقتصادي در بازار پديد آمده از فروش و توليد منسوجات پرداختند.
(
, 
, 
)
