اثر چرخه‌های مالی بر چرخه‌های تجاری در ایران بر اساس رهیافت میانگین‌گیری بیزین مقاله

هدف محوری این مقاله بررسی ارتباط و اثرات چرخه‌های مالی بر چرخه‌های تجاری با تعریف نااطمینانی در مدل‌ مورد نظر است. یکی از تکنیک‌های متناسب با شرایط عدم اطمینان در مدل، تکنیک میانگین‌گیری بیزی است. مطالعه حاضر به شناسایی عوامل نیرومند و شکننده مؤثر چرخه‌های ‌مالی بر چرخه‌های تجاری در ایران طی دوره فصلی 1388:1 تا 1397:1 مبتنی بر میانگین‌گیری بیزی پرداخته است. متغیرهای مورد مطالعه تولید ناخالص داخلی، شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران، متوسط هزینه یک مترمربع زیربنا، تسهیلات اعطایی جاری دولتی و غیردولتی، درآمدهای نفتی و پرداخت‌های جاری دولت می‌باشند. در این راستا ابتدا با فیلتر هودریک-پرسکات به استخراج چرخه‌ها پرداخته شده است. سپس برآورد 8 رگرسیون و میانگین‌گیری بیزی از ضرایب، نشان می‌دهد هر 5 متغیر توضیحی به‌عنوان مهم‌ترین عوامل مؤثر بر چرخه‌های تجاری در ایران شناسایی شده‌اند. همچنین مشخص شد که متغیرهای چرخه‌های شاخص بورس اوراق بهادار، تسهیلات و پرداخت‌های جاری دولت بر چرخه‌های تجاری اثر مثبت و متغیرهای چرخه‌های مسکن و درآمدهای نفتی بر شاخص چرخه‌های تجاری اثر منفی دارند. نتایج این تحقیق می‌تواند از منظر سیاست‌گذاری مورد استفاده برنامه‌ریزان حوزه اقتصاد کلان قرار گیرد.

The main purpose of this study is to investigate the relationship and effects of financial cycles on economic growth cycles by using uncertainty in the model. One of the appropriate techniques in the model is the Bayesian Model Averaging.This study consider the strong affecting factors of the financial cycles on the economic growth cycles in Iran during period 2009 to 2018. The studied variables are GDP, Total Index of Tehran Stock Exchange, Average Cost per Square Meter, Govermental and nongovernmental Current Credit, oil Revenues and Government current payments.First, the cycles are extracted by using the Hodrick–Prescott (HP) filter.Then, the relationship between financial cycles and economic growth cycles is investigated using the Granger causality test. The results show bilateral causal relationship between the Variables Exception of current credit with economic growth cycles.Finally, estimation of eight regressions and Bayesian model averaging of the coefficients show that all five explanatory variables have been identified as the most important factors on the economic growth cycles in Iran.Also,we determine the variables of the Stock Exchange Index,current credit and current payments have the positive effect on the economic growth cycles, and the variables of the housing and oil revenues cycles have the negative effect on the economic growth cycles index. The results of this study can be used by macroeconomic planners from a policy viewpoint.

کریم‌زاده (1385) در مطالعه خود به بررسی رابطه بلندمدت شاخص قیمت سهام بورس تهران با متغیرهای کلان پولی با استفاده از نظریه پورتفولیو و تئوری اساسی فیشر پرداخته و با استفاده از روش خودرگرسیون برداری با وقفه‌های توزیعی مدل مورد نظر را برآورد کرده است. در این مطالعه نیز پرداخت‌های جاری دولت به منظور بررسی سیاست‌های مالی و نقش دولت در شکل‌گیری ادوار تجاری استفاده شده است. در مطالعه صمدی (1385) نیز این اثر مثبت حاصل شده است؛ اما ضریب متغیر چرخه‌ای مربوط به بخش مسکن منفی و معنی‌دار است؛ به‌گونه‌ای‌که یک درصد افزایش در شاخص چرخه‌ای مسکن منجر به کاهش چرخه‌های تجاری به اندازه 0. در مطالعه مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن (1389) رابطه بین چرخه بخش مسکن و چرخه‌های تجاری نیز منفی ارزیابی شده است. همچنین نتایج تحقیق نشان می‌دهد که چرخه‌های نفتی بر چرخه‌های تجاری تأثیر منفی دارد و این امر به دلیل نوسانات شدید قیمت نفت در بازارهای جهانی و تأثیرپذیری شدید آن از مسائل سیاسی و غیراقتصادی است. همچنین نتایج تحقیق نشان می‌دهد رابطه مثبت بین چرخه‌های بورس اوراق بهادار و چرخه‌های تجاری وجود دارد. "Fiscal policy over the real business cycle: A positive theory", Journal of Economic Theory, Vol. 148, No. 6, pp. "How Do Business and Financial Cycles Interact?", Journal of Finance and Development, Vol. 87, No. 1, pp. "Credit, asset prices and business cycles at the global level", Economic Modelling, Vol. 54, No. 2, pp.