چکیده:
پژوهش حاضر با هدف تدوین و اعتباریابی ابزار ارزشیابی عملکرد روسای دانشگاه‌های افغانستان انجام شده است. برای انجام این پژوهش، از روش تحقیق ترکیبی با طرح اکتشافی- مدل توسعه ابزار استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل مدیران عالی دانشگاه‌های دولتی کابل و مسئولان آموزش عالی افغانستان با جامعه آماری 42 نفر است که با روش نمونه‌گیری هدفمند تعداد 10 نفر انتخاب شدند و در بخش کمی شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های دولتی کابل با جامعه آماری 1457 نفر است که با روش نمونه‌گیری طبقهای تصادفی تعداد 304 نفر انتخاب شدند. به منظور جمع‌آوری داده‌ها در بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. برای تحلیل داده‌ها در بخش کیفی از روش تحلیل تماتیک و در بخش کمی از روش تحلیل عاملی تاییدی با استفاده از نرم‌افزار AMOS استفاده گردید. نتایج بخش کیفی و کمی پژوهش نشان داد که ابزار تدوین شده برای ارزشیابی عملکرد روسای دانشگاه‌های افغانستان از 16 مولفه با 56 نشانگر تشکیل شده است. همچنین شاخص‌های برازش، (CMIN/DF) برابر با 57/1، (RMSEA) برابر با 048/0، (RMR) برابر با 08/0، (CFI) برابر با 94/0، (IFI) برابر با 92/0 نشان می‌دهد، ابزار تدوین شده در بخش کیفی پژوهش از برازش بسیار مطلوبی برخوردار است. ابزار طراحی‌شده در این پژوهش منجر به تهیه ابزاری برای ارزشیابی عملکرد و تعیین وضعیت مدیریت دانشگاه‌ها در افغانستان خواهد شد که می‌تواند برای ارزشیابی و حتی شناسایی نیازهای روسای دانشگاه‌ها مورد استفاده قرار گیرد.
This study has been done to design and validate the performance evaluation tool of the presidents of universities in Afghanistan. To perform this study, the mixed method with explorative plan- tool development model- is used. The statistical population of the study in the qualitative part, included the senior managers of of Kabul public universities and authorities of higher education of Afghanistan, is made of 42 people; A sample of 10 people was selected through a targeted sampling method. Also, in the quantitative part, the statistical population is made of 1457 people including the professors of Kabul public universities in which 304 people were selected random stratified sampling. In order to collect data, semi-structured interview was used in the qualitative part and researcher-made questionnaire was used in a quantitative part. For analyzing the data, the thematic analysis was used in the qualitative part and confirmatory factor analysis method with AMOS software was used in a quantitative part. The results of analysis in the qualitative and quantitative sections showed that the developed instrument for evaluating the performance of the universitiy presidents in Afghanistan consists of 16 components with 56 indicators. in addition, goodness of fit indices such as, (CMIN/DF) equal to 1.57, (RMSEA) equal to 0.048, (RMR) equal to 0.08, (CFI) equal to 0.94, (IFI) equal to 0.92, shows that the designed tools tool in the qualitative section of has a very favorable fitness.The tools designed in this study will provide a tool for evaluating the performance and determining the status of university management in Afghanistan, which can be used to assess and even identify the needs of university presidents.
خلاصه ماشینی:
نتايج بخش کيفي و کمي پژوهش نشان داد که ابزار تدوين شده براي ارزشيابي عملکرد رؤساي دانشگاه هاي افغانستان از ١٦ مؤلفه با ٥٦ نشانگر تشکيل شده است .
Basham عملکرد گروه هاي آموزشي منتخب دانشگاه علوم پزشکي کرمان بر اساس رويکردهاي کمي؛ يار محمديان ، شاه طالبي، فولادوند و شاه طالبي (١٣٩٤) ارائه مدلي براي ارزيابي عملکرد دانشگاه ها: مورد مطالعه دانشگاه آزاد اسلامي واحد خوراسگان ؛ هيگينز١ (١٩٨٩) ارزشيابي عملکرد مديريت دانشگاه ها؛ برودبنت ٢ (٢٠٠٧) سيستم هاي ارزشيابي عملکرد در مؤسسات آموزش عالي انگلستان ؛ وانگ ٣ (٢٠١٠) ارزشيابي عملکرد مديران در دانشگاه ها؛ ژيوان ٤ (٢٠١٧) استفاده از ارزشيابي عملکرد در دانشگاه ها؛ کيرسي، تومي و جوزپه 5 (٢٠١٧) ارزشيابي عملکرد دانشگاه ها اشاره کرد.
نورشاهي (١٣٨٧) در پژوهشي با موضوع شايستگيهاي لازم براي رياست دانشگاه و ميزان اهميت نسبي آن ها از نظر صاحب نظران آموزش عالي ايران ، شايستگيهاي لازم براي رؤساي دانشگاه هاي ايران را خلاقيت ، انسجام رفتاري، پايبندي به اصول اخلاقي، برجستگي علمي، مجرب بودن در آموزش عالي و داشتن انگيزه ، هدايت تغيير، حل تضاد، توانايي اخذ و دريافت منابع مالي، ايجاد اعتماد دو طرفه و متقابل ، برنامه ريزي راهبردي، مهارت هاي بين فردي و ارتباطي دانسته است .
Performance measurement system in Higher education institutions in England: Professionalism, managerialism and management, Roehampton Research Paper, University of Roehampton, Available at: http:/rrp.
(
, 
, 
)
