مقایسه موقعیت های اجتماعی مشکل ساز دانش آموزان مبتلا به کم‌توانی ذهنی، درخودماندگی و بهنجار مقاله

نتایج مطالعات مختلف حاکی از آن است که کودکان مبتلا به کم‌ توانی ذهنی و طیف درخودماندگی در رویارویی با موقعیت‌های اجتماعی مختلف، مشکلات عمده ‌ای را تجربه می‌کنند، با این حال تفاوت ‌های ظریف بین این کودکان با همسالان بهنجار در واکنش به شرایط اجتماعی مختلف کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف مقایسه موقعیت‌ های اجتماعی مشکل‌ساز دانش ‌آموزان مبتلا به کم‌ توانی ذهنی، درخودماندگی و بهنجار انجام شد. طرح پژوهش حاضر از نوع علّی مقایسه ‌ای است که طی آن 149 نفر دانش‌آموز مبتلا به کم‌ توانی ذهنی و درخودماندگی شهرستان رشت به شیوه نمونه ‌گیری خوشه‌ای چندمرحله ‌ای انتخاب شدند. همچنین 100 نفر دانش ‌آموز با هوش متوسط به عنوان گروه مقایسه انتخاب شدند. برای جمع ‌آوری داده‌ها از مقیاس طبقه ‌بندی موقعیت ‌های اجتماعی مشکل‌ ساز (داج، 1990) استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها نشان داد که گروه ‌ها از نظر موقعیت‌ های اجتماعی مشکل ساز تفاوت معناداری دارند (001/0p)؛ بدین معنا که کودکان مبتلا به درخودماندگی و کم‌ توانی ذهنی در موقعیت ‌های ورود به گروه همسالان، پاسخ به تحریک شدن، پاسخ به شکست، پاسخ به موفقیت، انتظارات اجتماعی، و همچنین انتظارات معلم به‌صورت معناداری دارای مشکلات بیشتری از کودکان بهنجار هستند. بر اساس نتایج پژوهش حاضر کودکان بهنجار، کم ‌توان ذهنی و درخودمانده واکنش ‌های متفاوتی در موقعیت ‌های اجتماعی مختلف از خود نشان می‌دهند که می‌ تواند در برنامه‌ ریزی‌ های جامع و منظم برای این کودکان مورد توجه قرار گیرد.

The results of several studies indicate that children with mental retardation and autism spectrum in facing with different social situations experience severe problems. However, the subtle differences between these children and normal peers in the response to different social conditions have been less studied. So the purpose of the present study was to comparing the problematic social situations in students with autism and mental retardation with normal students. This research is a causal-comparative study. 149 students with autism and mentally retardation were selected by multi-stage cluster sampling method from Rasht city. Also 100 students with average intelligence were selected as the comparison group. To collect data, the Scale of Taxonomy of Problematic Social Situations for Children (Dodge, 1990) was used. The results of the analysis showed that there are significant difference between the groups of students in problematic social situations (p