اثربخشی طرحواره‌درمانی بر سرزندگی تحصیلی، خودنظم‌جویی تحصیلی و اشتیاق تحصیلی دانشجویان مقاله

زمینه: سرزندگی تحصیلی، خودنظم‌جویی تحصیلی و اشتیاق تحصیلی متغیرهایی هستند که می‌توانند نقشی پررنگ در موفقیت تحصیلی دانشجویان ایفا نمایند. اما آیا طرحواره‌درمانی به بهبود سرزندگی تحصیلی، خودنظم‌جویی تحصیلی و اشتیاق تحصیلی دانشجویان کمک می‌کند؟ هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی طرحواره‌درمانی بر سرزندگی تحصیلی، خودنظم‌جویی تحصیلی و اشتیاق تحصیلی دانشجویان انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل دانشجویان دانشگاه‌های سراسری شهر تهران در سال تحصیلی 97-1396 بود. در این پژوهش تعداد 30 دانشجو با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه ‌های آزمایش و گواه گمارده شدند (در هر گروه 15 نفر). گروه آزمایش مداخله طرحواره‌درمانی (سجادی و همکاران، 1395) را در طی 8 جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت کردند. در این پژوهش پرسشنامه‌های پرسشنامه سرزندگی تحصیلی (مارتین و مارش، 2008)؛ پرسشنامه خودنظم‌جویی تحصیلی (سواری و عرب‌زاده، 1391) و پرسشنامه اشتیاق تحصیلی (فردریکز، بلومنفیلد و پاریس، 2004) استفاده شد. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس مختلط تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ ها: نتایج نشان داد که طرحواره‌درمانی بر سرزندگی تحصیلی، خودنظم‌جویی تحصیلی و اشتیاق تحصیلی دانشجویان تأثیر معناداری داشته است (0/001p). نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان چنین نتیجه گرفت که طرحواره‌درمانی با بهره‌گیری از تکنیک‌هایی همچون آموزش سبک‌های مقابله‌ای، برقراری ارتباط بین مشکلات فعلی و طرحواره‌ها، اولویت‌بندی و مشخص کردن مشکل‌سازترین رفتارهای تحصیلی و ارائه شیوه‌های رفتاری مناسب می‌تواند به عنوان یک روش کارآمد جهت به بهبود سرزندگی تحصیلی، خودنظم‌جویی تحصیلی و اشتیاق تحصیلی دانشجویان مورد استفاده گیرد.

Background: Academic vitality, academic self-regulation and Academic engagement are variables which can play a dramatic role in academic achievement of the students; however, does schema therapy help the improvement of academic vitality, academic self-regulation and Academic engagement of the students? Aims: The present study was conducted aiming to investigate the effectiveness of schema therapy on academic vitality, academic self-regulation and Academic engagement of the students. Method: The present study was quasi-experimental with pretest, posttest, control group and two-month follow-up stage design. The statistical population of the present study included the students at the state universities in Tehran in academic year 2017-18. 30 students were selected through purposive sampling method and they were randomly replaced into experimental and control groups (each group of 15). The experimental group received schema therapy intervention during 8 sessions of 90 minutes during two months. Academic vitality questionnaire (Martin and March, 2008), academic self-regulation questionnaire (Savari, Arabzadeh, 2012) and Academic engagement questionnaire (Fredericks, Blumenfeld, Paris, 2004) were used. The data from the study were analyzed through MANCOVA. Results: The results showed that schema therapy has significantly influenced academic vitality, academic self-regulation and Academic engagement of the students (pConclusions: According to the findings of the present study it can be concluded that through employing techniques such as training coping styles, making communication between present problems and schemata, prioritization and specifying most problematic academic behaviors and offering appropriate behavioral methods, schema therapy can be applied as an efficient method to improve academic vitality, academic self-regulation and Academic engagement of the students.