چکیده:
مذهب شافعی که در اواسط عمر شافعی در حدود سال 190 هجری به عنوان مذهبی فقهی، مقبول علما و
مشهور آفاق شد و به مدد شاگردان عراقی و مصری ایشان؛ نشر و گسترش پیدا کرد. در اواخر نیمه دوم قرن سوم
هجری، در میان نسل دوم فقهای شافعی ، ایرانیانی بودند که این مذهب را به ایران آورده و آن را ترویج دادند و شاگردان
زیادی را پرورش دادند. شاگردانی که از برترین علما و فقهای مذهب شمرده میشوند و کتابهای آنان از مهمترین
کتابهای مذهب است. تاثیر این فقها بر جریان علمی و فرهنگی ایران تا آنجا پیش رفت که برترین مدارس علمی جهان
اسلام را تاسیس کرده و گزافه نیست اگر بگوییم که تا سالهای متمادی، شافعیان ایران رهبری فکری جهان اسلام را به دست داشته اند. این مقاله که مروری بر ورود مذهب شافعی به ایران و تاثیر آن تا پایان قرن پنجم دارد؛ با استفاده از
منابع کتابخانه ای به این نتیجه رسیده است که این مذهب به وسیله این سه عامل در ایران گسترش پیدا کرده است:
اول؛ ایرانیانی که فقه شافعی آموختند و دوم؛ قاضیانی شافعی مذهب که در ایران به قضاوت پرداختند و سوم؛ مدارسی
که به تربیت طلابی در مذهب شافعی پرداختند.