چکیده:
پدیده‌ی جهانی‌‌شدن که فرآیند درهم‌‌آمیختن و ادغام اقتصادهای ملّی با اقتصاد جهانی است، در دهه‌‌های اخیر مورد بحث اکثر سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان بوده است. آزادسازی تجاری نیز که به عنوان حرکت به سمت تجارت آزاد از طریق کاهش در تعرفه‌‌ها و سایر موانع تجاری تعریف شده، مهم‌‌ترین نیروی پیش‌‌برنده‌ی جهانی‌‌شدن محسوب میشود. آزادسازی و جهانی‌‌شدن موجب افزایش حجم و نوع مبادلات مرزی کالاها و خدمات (افزایش بازرگانی بینالمللی)، افزایش جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و بینالمللی و همچنین تسریع انتقال فناوری و جهانی‌‌شدن تولید میشود. از این رو این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. این مقاله به بررسی اثرات کوتاهمدت و بلندمدت آزادسازی تجاری بر شاخص‌های کلان اقتصادی در ایران با استفاده از الگوی تصحیح خطای برداری VEC)) و طی دوره‌ی زمانی 1387-1368 و 1387-1374 می‌پردازد. نتایج تخمین حاکی از آن است که برقراری سیاست آزادسازی در بلندمدت و در قالب الگوی محاسبه‌شده توسط محقق، منجر به افزایش حجم تولید و بهره‌وری و نیز کاهش تورم میشود ولی بر تراز تجاری تاثیری ندارد. همچنین اثر منفی آزادسازی بر حجم پول در کشور نیز معنادار نمی‌باشد.
کد JEL: ,O11 ,F41 C32
The globalization process, the mixing and integration of national economies into the global economy, has been the most controversial debate among policy makers and programmers in recent decades. Trade liberalization defined as the movement towards free trade by reducing tariffs and other trade barriers is the most driving force to globalization. Liberalization and globalization increase the volume and type of border exchange of goods and services (international trade increase), cause the increase in foreign and international direct investment and also enhance technology transfer and global production. It is therefore very important. This paper investigates the short-term and long-term effects of trade liberalization on macroeconomic indexes of using vector error correction model (VEC) during the period 1990-2009 and 1996-2009 have been reviewed. Estimation results indicate that trade liberalization policies in the long run in terms of establishment of model calculated by the researcher leads to increased production volume and productivity as well as reducing inflation, but do not affect the trade balance. The negative effect of liberalization on the volume of money in our country is still not significant. JEL: C32, O11, F41.
خلاصه ماشینی:
نتايج تخمين حاکي از آن است که برقراري سياست آزادسازي در بلندمدت و در قالب الگوي محاسبه شده توسط محقق ، منجر به افزايش حجم توليد و بهره وري و نيز کاهش تورم ميشود ولي بر تراز تجاري تأثيري ندارد.
کد JEL :F, O, C کليدواژه ها: آزادسازي تجاري ، جهاني شدن ، شاخص هاي کلان اقتصادي ، الگوي تصحيح خطاي برداري ١- مقدمه پراکندگي منابع طبيعي و تفاوت هاي موجود در کيفيت و ميزان عوامل توليد در کشورهاي مختلف و نيز الزام به پاسخگويي به نيازهاي حياتي و ضروري مردم کشورها از يک سو و نيازهاي صنايع و توليدات کشورها و گسترش هر چه بيشتر تقسيم کار از سوي ديگر، نه تنها تجارت بين المللي را امري اجتناب ناپذير ساخته ، آن را به ضرورت حتمي تبديل کرده است .
در اين تحقيق درصدد پاسخگويي به اين سؤالات هستيم که آيا آزادسازي تجاري در دوره زماني کوتاهمدت ، ميان مدت و بلندمدت منجر به افزايش هر کدام از شاخص هاي کلان اقتصادي نظير: توليد، تورم ، حجم پول ، تراز تجاري و بهره وري در ايران ميگردد يا خير؛ لذا به بررسي تأثير آزادسازي تجاري بر اين متغيرها طي دوره ي زماني ١٣٨٧-١٣٦٨ و ١٣٨٧-١٣٧٤ پرداخته ميشود که در آن تعامل بين متغيرها به صورت سيستمي در قالب الگوي تصحيح خطاي برداري (VEC) مورد توجه قرار ميگيرد زيرا اين الگو ميتواند نگاه واقع گرايانه تري نسبت به موضوع براي محقق ايجاد کند.
(
, 
, 
)
