پیش‌گیری از جرایم رایانه‌ای از رهیافت‌های نظری تا رهیافتِ جهانی در پرتو رهنمود پیش‌گیری از جرمِ سازمان ملل متحد مقاله

امروزه، سیاستگذاران و مجریان قانون، به دلایل مختلف از جمله کاهش هزینه‌های تحقق عدالت جنایی، به اقدامات کنشی و پیش‌گیرانه، متمایل شده‌اند؛ اما پیش‌گیری از جرم، زمانی کارایی بهتری خواهد داشت که مبتنی بر مبانیِ سازگار با ویژگی‌های هر طبقه از جرم‌ها باشد. مسأله‌ی پیش‌گیری از جرایم رایانه‌ای، به‌عنوان یکی از پدیده‌های نوظهور مجرمانه، با توجه به ویژگی‌های این جرایم و مرتکبان آن - از جمله فرامرزی بودن، گستردگی خسارت، سهولت ارتکاب و کم‌سن‌ بودن مرتکبان - ضرورتی دوچندان می‌یابد. سازمان ملل متحد در سال 2002، سندی با عنوان «رهنمود پیش‌گیری از جرم» تصویب نموده که در آن به بیان چارچوب فعالیت‌ها، اصول بنیادی، روش‌ها و دیگر اموری که کشورها باید در پیش‌گیری از جرم رعایت کنند، پرداخته است. مقاله‌ی حاضر، مسأله‌ی پیش‌گیری از جرایم رایانه‌ای را در دو محور اصلی بررسی می‌کند، که عبارت‌اند: (1) اتخاذپذیری رویکردهای پیش‌گیری مبتنی بر توسعه‌ی اجتماعی و مبتنی بر موقعیت‌های جرم‌زا، که می‌توان آن را به‌عنوان «رهیافت‌های نظری» به این موضوع بررسی کرد(2) اصول راهبردی پیش‌گیری با محوریت سند رهنمود پیش‌گیری سازمان ملل متحد، که می‌توان آن را جلوه‌ای از یک «رهیافتِ جهانی» یا رهیافتی در بستر جهانی شدن درنظر گرفت، و تحلیل کرد.

Nowadays politicians and law enforcement officials are inclined towards proactive and preventive measures due to various reasons such as reducing the cost of realizing criminal justice. However, crime prevention is more efficient when it is based on foundations compatible with characteristics of each class of crimes. Preventing cyber crime, which is a newfound criminal phenomenon, considering its perpetrators and peculiar features such as being transborder, widespread damage, ease of perpetration and young age of its perpetrators, becomes more and more essential. In 2002, United Nations approved a resolution called “UN Guidelines for the Prevention of Crime” which deals with the framework of actions, fundamental principles, methods and other issues which must be followed by all member countries to prevent crime. This article deals with cyber crime prevention on two principal bases: 1. Adopting preventive approaches based on social development and situations breeding crime, which can be discussed as theoretical approaches to this issue 2. Strategic preventive principles with the centrality of UN Guidelines for the Prevention of Crime which can be considered and analyzed as a reflection of a global approach or an approach in the context of globalization.