چکیده:
بررسی مطالعات توسعه نشان میدهد که گسترش آزادی، هم هدف و هم ابزار توسعه است. از طرفی نوع و شیوۀ حکمرانی شرط لازم برای دستیابی به آزادی است. ولی شواهدی وجود دارد که نشان میدهد این روابط همیشه برقرار نیست. در این تحقیق سعی شده است با استفاده از شاخصهای آزادی اقتصادی، آزادی سیاسی، کیفیت حکمرانی و شاخص توسعۀ انسانی در 172 کشور جهان و برای دورۀ 1995ـ2015 م به بررسی اثرات متقابل بین انواع آزادی و توسعۀ انسانی که مورد تأکید آمارتیاسن است، با استفاده از رهیافت دادههای تابلویی و علیت دومیترسکو-حرلین پرداخته شود. براساس نتایج بهدستآمده مشخص گردید که آزادی و توسعه یک ارتباط بسیار نزدیک داشته و شاید بدون بهبود شاخصهای آزادی، رسیدن به توسعه امری گمراهکننده باشد. براساس این نتایج، آزادی اقتصادی، آزادی سیاسی، کیفیت حکمرانی و توسعۀ انسانی بر همدیگر بهصورت متقابل اثرگذار هستند و ارتباط مستقیم دارند. اما نتایج علیت این مسئله را روشن میسازد که توسعۀ انسانی و کیفیت حکمرانی دو رکن مهم در بهبود شاخصهای آزادی هستند ولی آزادیهای سیاسی و بهخصوص آزادی اقتصادی علت توسعۀ انسانی و کیفیت حکمرانی نشده است.
خلاصه ماشینی:
در اين تحقيق سعي شده است با استفاده از شاخص هاي آزادي اقتصادي ، آزادي سياسي ، کيفيت حکمراني و شاخص توسعۀ انساني در١٧٢ کشور جهان و براي دورة ١٩٩٥ ـ ٢٠١٥ م به بررسي اثرهاي متقابل بين انواع آزادي و توسعۀ انساني که مورد تأکيد آمارتياسن است ، با استفاده از رهيافت داده هاي تابلويي و عليت دوميترسکو ـ هورلين پرداخته شود.
در اين تحقيق سعي شده است با استفاده از شاخص هاي آزادي اقتصادي ، آزادي سياسي ، کيفيت حکمراني و شاخص توسعۀ انساني در ١٧٢ کشور جهان و براي دورة ١٩٩٥ ـ ٢٠١٥ م به بررسي اثرهاي متقابل انواع آزادي و توسعۀ انساني پرداخته شود که آمارتيا سن بر آن تأکيد کرده است .
متفکر آزاد و همکاران (١٣٩٢)، به بررسي تحليل اثرهاي هم زمان آزادي اقتصادي ، توسعۀ انساني و آزادي سياسي در کشورهاي منتخب اسلامي در دورة ٢٠٠١ ـ ٢٠١٠ م با استفاده از سيستم معادلات هم زمان داده هاي ترکيبي پرداخته اند.
کمترين نمره يعني ١، بيانگر حداقل آزادي اقتصادي و بالاترين نمره يعني ١٠٠، نشان دهندة حداکثر آزادي اقتصادي در يک کشور است (٢٠٠٨ Heritage, Economic Freedom Index Report).
٢. روش برآورد داده هاي ترکيبي سري زماني ـ مقطعي براساس متدلوژي تحقيق ، اثرهاي متقابل بين انواع آزادي (شامل : شاخص آزادي اقتصادي (EFI)، شاخص آزادي سياسي (PFI) و شاخص کيفيت حکمراني (WGI) و شاخص توسعۀ انساني (HDI) در قالب چهار معادله و به صورت زير براي هر دو گروه انجام مي گيرد.
نتايج مدل ١ که تأثير آزادي هاي اقتصادي و سياستي و کيفيت حکمراني را بر توسعۀ انساني بررسي مي کند، حاکي است که تمامي ضرايب کم کشش هستند.