چکیده:
با افزایش بلایای طبیعی و انسانی و پیامدهای گستردهی آنها، نیاز به تابآورتر شدن جوامع و دولتها بیش از پیش احساس میشود. این امر موجب شده است که تابآوری، به عنوان بزرگترین چالش ملی در عصر حاضر قلمداد گردد. پیامدهای مخرب تحریمهای بین المللی اخیر بر اقتصاد ایران نشان دهنده تابآوری پایین اقتصاد ملی در مواجهه با شوکهای خارجی است. از این رو حکومت ایران، بیش از سایر کشورها با چالشها و بحرانهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دست و پنجه نرم کرده و در آینده نیز با آنها روبهرو خواهد بود. در میان موضوعات تابآوری، تابآوری ملی کمتر مورد پژوهش قرار گرفته است. این مقاله با هدف بررسی مبانی نظری و ادبیات تحقیق موجود در مورد تابآوری ملی تدوین شده است. در این مقاله، ابتدا واژهکاوی و تبارشناسی تابآوری مورد بررسی قرار گرفته است، سپس به نوعشناسی تابآوری در سطوح فردی، سازمانی، اجتماعی و ملی و همچنین برخی از شاخصهای اندازهگیری تابآوری ملی پرداخته شده است. نهایتاً، خلاءها و شکافهای موجود در ادبیات تحقیق مورد اشاره قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
ولي امروزه شاهد آن هستيم که اين مفهوم بعد از بحران مالي ٢٠٠٨ م در سطحي کلان تر، يعني حکومت (٢٠١٢ ,Howel) و امنيت ملي (,McAslan ٢٠١١ ,Flynn ;٢٠١٠) و در قالب مفهوم تاب آوري ملي ،٥ مطرح شده و موضوع مقالات (٢٠٠٥ ,Omand ;٢٠١٤ ,Chasdi) و همايش هاي علمي متعددي است .
آمارها نشان مي دهد تعداد مقالات منتشرشده در مورد تاب آوري بين سال هاي ٢٠٠٣ تا ٢٠١٣ م که در پايگاه دادة Web of Science ثبت شده است ، بيش از پنج برابر افزايش داشته است (٢٠١٥: ٤ Cavelty et al,).
بنابراين ، به دليل کمبود پژوهش هاي نظري در داخل کشور و ضرورت وجود پژوهش هاي نظري در خصوص موضوع اقتصاد مقاومتي ، در پژوهش حاضر سعي شده است با مروري اجمالي بر ادبيات تحقيق و پژوهش هاي صورت گرفته در سطح بين المللي در خصوص تاب آوري ملي ، تجربيات و نتايج اين پژوهش ها در قالب مروري بر ادبيات پژوهش ، جهت استفادة پژوهشگران داخلي و سياست گذاران معرفي شود.
تاب آوري ارتقايافته امکان پيش بيني بهتر بلايا و برنامه ريزي بهتر را به ِ منظور کاهش لطمات اين بلايا فراهم مي کند (١ :٢٠١٢ ,Disaser Resilience).
تحقق اين نوع از تاب آوري در دو دهه ، اقدامات و تصميماتي را در همه سطوح دولت ، در بخش خصوصي و جماعات شامل مي شود ( ١ :٢٠١٢ ,Disaser Resilience).
Committee on Increasing Na- tional Resilience to Hazards and Disasers: This PDF is available from The Nation .