چکیده:
تحلیل جدالهای امنیتی ایران ـ عربستان از منظر ساختاری اهتمام این مقاله است. طبق تئوری نوواقعگرایی قدرتهایی چون ایران ـ عربستان همواره با منازعات ساختاری دست به گریباناند. دغدغۀ اصلی این پژوهش چنین نسج یافت: الف) عدم تعادل در ساخت مثلثی قدرت منطقهای (خاورمیانه) با فروپاشی قدرت عراق در سال 2003 از منظر نوواقعگرایی باعث تشدید جدال میان ایران و عربستان شده است. ب) شکلگیری رقابت آمریکا به عنوان قدرت برتر نظام بینالملل با ایران به عنوان یک نیروی بزرگ بر روابط ایران و عربستان به عنوان قدرت درجۀ دوم منطقهای، تأثیری بسزا داشته است. یافتهها حاکی است که منازعۀ ایران ـ عربستان از تقارن تعارضهای توأمان نظام بینالملل با زمینههای تضاد منطقهای ناشی شده است. با توجه به اینکه ایران ـ عربستان به لحاظ هویتی دارای زمینههای منازعۀ تاریخی هستند، تنازعات رنگ و بوی فرقهای به خودگرفته است. از این منظر، گسلهای ساختی نیز در شکل منازعۀ ایدئولوژیکی پدیدار شده زیرا جدال هویتی نه یک علت بلکه نوعی پیامد است که در شکل نبرد فرقهای بازنمایی شده است.
خلاصه ماشینی:
دغدغۀ اصلي اين پژوهش چنين نسج يافت : الف ) عدم تعادل در ساخت مثلثي قدرت منطقه اي (خاورميانه ) با فروپاشي قدرت عراق در سال ٢٠٠٣ از منظر نوواقع گرايي باعث تشديد جدال ميان ايران و عربستان شده است .
ويهه همچنين به اين مسئله اشاره مي کند که جنگ سرد ايدئولوژيک ميان ايران ـ عربستان ناشي از سياست هاي امنيتي آمريکا در منطقۀ خاورميانه بوده است .
او منازعۀ فرقه گرايانه در خاورميانه را سمبوليک و ناشي از خلهاي ساختاري پس از فروپاشي شوروي مي داند و با بيان اينکه سياست هژمون (آمريکا) در قبال خاورميانه مبهم بوده ، اعتقاد دارد توجه ايالات متحده ، پس از فروپاشي شوروي ، معطوف به شرق آسيا و موازنۀ قدرت با دولت هايي چون چين و کره شمالي شده است .
بدين سان پرسش اساسي که دغدغۀ اين پژوهش بوده ، چنين است : الف ) عدم تعادل در ساختار قدرت مثلثي منطقه اي خاورميانه با فروپاشي قدرت عراق در سال ٢٠٠٣ از منظر نوواقع گرايي چگونه باعث تشديد جدال ميان دو کشور ايران و عربستان براي پرکردن خلهاي قدرت حاصل از آن شده است ؟ ب ) شکل گيري رقابت آمريکا به عنوان قدرت برتر و هژمون نظام بين الملل با ايران به عنوان يک قدرت بزرگ منطقه اي از منظر نوواقع گرايي بر روابط ايران و عربستان به عنوان قدرت درجۀ دوم چگونه تأثير گذاشته است ؟ ٤.
New Middle East Cold War: Saudi Arabia and Iran’s Rivarly.
Saudi Arabia and Iran: Soft Power Rivalry in the Middle East.