چکیده:
قصهگویی بهعنوان روشی غیرمستقیم بهمنظور فراهم کردن چارچوبی برای آموزش و ارتقاء درک خود، کارآیی و تجربیات متحد سازی، در کودکان و نوجوانان نقش دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی قصهگویی بر ارتقای سلامت روان کودکان 4 تا 10 بود. روش الهامبخش این مطالعه با استفاده از کلیدواژههای سلامت روان، قصهگویی و کودکان در پایگاههای اطلاعاتی فارسی و انگلیسی نظیر ایران داک، ایران مدکس، سید، مگ ایران، گوگل اسکالر و ساینس دایرکت، بین سال های 1385 تا 1398 صورت پذیرفت؛ که از میان آنها 89 مقاله مرتبط بررسی و انتخاب شد. معیارهای سلامت روانی در چهار حوزهی شناختی، ارتباطی، مدیریتی و بدنی جدا و طبقهبندی شدند. مطابق تجزیهوتحلیل یافتهها بیشترین میزان تطابق در مقالهها مهارتهای زندگی (22 درصد) و انواع حمایتها (19 درصد) معرفی شدند. بااطلاع کافی از معیارهای سلامت روان و تاثیر خواندن داستان بر روی این شاخصها میتوان بستههای علمی- آموزشی برای پیشگیری و مداخلههای درمانی در کودکان استفاده کرد. سازمانهای ذیربط نظیر آموزشوپرورش و حوزه سلامت میتوانند از نتایج این پژوهش در برنامهریزی و اجرایی کردن چنین برنامههای استفاده کنند.
خلاصه ماشینی:
(نویسنده مسئول) فصلنامه راهبردهای نو در روانشناسی و علوم تربیتی، دوره سوم، شماره نهم، بهار 1400، صفحات 83-72 چکیده قصهگویی بهعنوان روشی غیرمستقیم بهمنظور فراهم کردن چارچوبی برای آموزش و ارتقاء درک خود، کارآیی و تجربیات متحد سازی، در کودکان و نوجوانان نقش دارد.
بسیاری از این قصهها بر محور یک طرح مرکزی شکلگرفتهاند و معمولاً پایان مشخصی ندارند و این به روانشنا - Peterson, Bull, Propst & Dettinger - Tao, Zhou, Lau & Liu - Insorth - Bournaki - Michelle White - Windle, Markland & Woods - Walman - Jerome Brunera, Lex, Sharp and Jackson - Triz Neberg and McGrath که هر بار بنا به نیازهای مخاطبان خود قصهای را به نحوی مطلوب و متناسب به پایان برساند (صادقی ثابت، ۱۳۹۲).
این پژوهش در پی آن است که نشان دهد در زمان گذشته قصه و قصهگویی چگونه بوده و در حال چه تأثیری در ارتقای سلامت روان کودکان دارد (علوی، قدم پور و غضنفری، 1396).
سازمان جهانی بهداشت، سلامت روانی را بهزیستی جسمانی، روانی و اجتماعی معرفی مینماید و این حاکی از تعامل بین وضعیت روانی و عوامل اجتماعی هم در بحث آسیبها و هم فرصتها میباشد و بهبود سلامت روان درگرو شناسایی و ارتقای عوامل مختلف فرهنگی، خانوادگی، اجتماعی و اقتصادی است؛ که الگوي آموزش خوشبینی به روش قصهگویی، باعث کاهش میزان افسردگی در کودکان شده و بررسی کاربردپذیری روش قصهگویی نیز نشان داد که اثرات آن بعد از 6 ماه پایدار مانده است.