چکیده:
هدف از پژوهش حاضر بررسی تمرکز و تمرکززدایی در نظام های آموزشی با تاکید بر نظام آموزش و
پرورش بوده است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی و داده ها و اطلاعات به صورت مروری و کتابخانه
ای گردآوری شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که تمرکززدایی باعث اصلاح ساختار و عملکرد
نظامآموزشی میشود و همچنین روحیه کارکنان زیردست را تقویت و موجب ابتکار و نوآوری از سوی
آنها میشود، که این خود زمینه رشد حرفهای و ایجاد اعتمادبه نفس در آنها را مهیا میکند. توصیه و
پیشنهاد پژوهش حاضر آن است که کشورهای در حال توسعه از جمله ایران ناچارند که در سال های
آتی دست به اصلاحاتی در نظام آموزشی بزنند و این اصلاحات درگیر کردن همه ذی نفعان نظام تعلیم
و تربیت در تصمیم گیری های خرد و کلان در نظام آموزش و پرورش خواهد بود.
خلاصه ماشینی:
توصيه و پيشنهاد پژوهش حاضر آن است که کشورهاي در حال توسعه از جمله ايران ناچارند که در سال هاي آتي دست به اصلاحاتي در نظام آموزشي بزنند و اين اصلاحات درگير کردن همه ذي نفعان نظام تعليم و تربيت در تصميم گيري هاي خرد و کلان در نظام آموزش و پرورش خواهد بود.
اساسا عدم تمرکز اگر به درستي و به خوبي اجرا شود ميتواند فرصت هاي مهمي را براي توسعه در جوامع فراهم آورد، و از سوي ديگر، چنانچه شرايط تمرکززدايي در برخي از حيطه ها فراهم نباشد اقدام به اين کار ميتواند صدمات جبران ناپذيري در فرايند برنامه - ريزي به وجود آورد(ملکي و آقامحمدي،١٣٩٤).
بر همين اساس اين سوال اصلي و کليدي مطرح مي شود که اولا تمرکز و تمرکززدايي چيست و ثانيا چه مزاياي براي آن در نظام هاي آموزشي به ويژه در نظام آموزش و پرورش متصور است ؟ مفاهيم و تعاريف نظام آموزشي متمرکز 1 در نظام آموزشي متمرکز، تمامي اختيارات مربوط به تدوين برنامه ها و اهداف آموزشي در دست نهاد آموزش و پرورش يک کشور قرار دارد.
در اين نظام مجريان حقيقي برنامه هاي آموزشي؛ يعني مديران ، معلمان و دانش آموزان دخالتي در جريان تصميم گيريهاي مهم آموزشي و اداري ندارند و راه ارتباط و تبادل نظر بين برنامه ريزان در سطح بالاتر و مجريان حقيقي برنامه ها در سطوح پايين تر تقريبا مسدود است و امکان طرح مسائل و مشکلات اجرايي و ارائه راه حل هاي مناسب و ممکن از طرف مجريان برنامه هاي آموزشي به خصوص از طرف معلمان و دانش آموزان که از نزديک با مسائل و مشکلات و همچنين نقاط قوت و ضعف برنامه هاي آموزشي آشنايي و درگيري مداوم دارند وجود ندارد(فاطميامين و فولاديان .