چکیده:
سیدعبدالاعلی سبزواری از جمله اندیشمندان بزرگ معاصر ، نه تنها شارح حکمت متعالیه که در بسیاری از اصول و مسائل فلسفی منتقد آراء ملاصدراست. موضع انتقادی ایشان نسبت به مسائل متعددی از حکمت متعالیه و تاکید بر استفاده از قرآن و سنت و نیز مقارنت سال های ابتدایی تحصیل ایشان در مشهد با پایه ریزی اندیشه های تفکیک؛ موهم تفکیکی بودن سید سبزواری و در نتیجه عدم توجه لازم به اندیشه های فلسفی و کلامی ایشان شده است. اما، آیا می‌توان سید سبزواری را از پیروان این مکتب دانست؟ پاسخ منفی است. هر چند قول به اشتراک لفظی، اصالت ماهیت، انکار وحدت وجود، و برخی دیگر از مسائل و نیز برخی مواضع وی در جدایی عقل و نقل، سبزواری را به عقاید تفکیکی نزدیک می‌نماید، ولی ایشان در استفاده از نقل و استمداد از عقل در فهم قرآن و سنت روش خاص و متفاوت از آنچه در مکتب تفکیک مطرح می‌شود، دارد. مقاله حاضر، پاسخ به شبهه فوق از طریق بررسی آراء اساتید سبزواری و تحلیل میزان تاثیر‌پذیری از آنها، مقایسه و تحلیل اندیشه‌های سبزواری با آراء متفکران مکتب تفکیک و تفاوت میان آنها در تبیین قرآن و سنت می‌باشد.
Seyyed Abdul Aala Sabzevari, one of the great contemporary thinkers, is not only a commentator on transcendent wisdom but also a critic of Mulla Sadra's views on many philosophical principles and issues. His critical position on various issues of transcendent philosophy and emphasis on the use of the Qur'an and Sunnah, as well as the comparison of the early years of his education in Mashhad with the establishment of ideas of school of separation (Tafkik) ;caused to consider to Seyyed Sabzevari as a separation cractable, and as a result has not been given the necessary attention to his philosophical and theological thoughts. But, can Seyyed Sabzevari be considered a follower of this school? The answer is no. Although the promise of verbal sharing, originality of nature, denial of the unity of existence, and some other issues, as well as some of his positions on the separation of reason and quotation, bring Sabzevari closer to school of separation (Tafkik) beliefs, but he has a special and different method from what is presented in the school of separation (Tafkik) , in use of quotation and to seek help from reason In understanding the Qur'an and Sunnah,. The present article responds to the above doubt by examining the opinions of Sabzevari professors and analyzing the extent of their influence, comparing and analyzing the ideas of Sabzevari with the opinions of thinkers of the school of separation (Tafkik) and the differences between them in explaining the Qur'an and Sunnah.
خلاصه ماشینی:
٣. آشنایی با اندیشه فلسفی سید سبزواری ظاهر امر چنین است که چون سید عبدالاعلى سبزواری (ره) فقیه، محدث و مفستر بوده است، در اندیشه های عقلی، کلام و به خصوص فلسفه، چندان حرفی برای گفتن نداشته و اگر در برخی موارد هم اظهار نظر کرده، زیاد قابل توجه نیست و احیانا از جمله پراکنده گویی هایی است که طبقه فقها و محدثین، درباره فلسفه و علوم عقلی ابراز کرده اند؛ چرا که در طول تاریخ، همیشه فلاسفه مورد طعن و تکفیر فقها قرار گرفته اند و این جز به جهت نا آشنایی و عدم فهم آنها از مسائل عقلی و فلسفی نبوده است.
» (سید سبزواری، ۱۴۱۹: ۴۴/۱۳) تأکید و ابتنای بر قرآن و سنت - با اینکه در غالب مباحث عقلى فلسفی سبزواری به چشم می خورد، در الهیات بالمعنى الأخص بسیار بیشتر است، تا آن جا که ایشان شأن فلاسفه را در معارف ربوبی غموض و ابهام می داند و معتقد است که بهترین و ساده ترین و قابل فهم ترین سخنان در این معارف کلام قرآن است و بعد سخن ائمه معصوم که تفسیر و تبیین آیات قرآن است.
(
, 
, 
)
