چکیده:
دسترسی به آب سالم و کافی، یکی از بزرگترین چالشهای ایران و بسیاری از کشورهای جهان به خصوص خاورمیانه است. در میان راهکارهای متعدد، مدیریت الگوی مصرف یکی از پرطرفدارترین موارد تلقی می شود. به همین منظور، این بررسی در شهر فنوج استان سیستان و بلوچستان به عنوانی یکی از بحرانیترین شهرهای ایران به انجام رسید. مطالعه از نوع توصیفی و تحلیلی بود که به شیوه پیمایشی و از نوع همبستگی انجام گردید. نمونه مورد نیاز با استفاده از فرمول کوکران 300 مورد انتخاب شد. با توجه به این حجم نمونه، سطح اطمینان 95 درصد و میزان خطای معیار 5 درصد تعیین گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود. دادههای گردآوری شده با استفاده از آزمونهای t، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون همبستگی در نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان داد که در بین روشهای کنترل مصرف آب، بالاترین اثر مربوط به تغییر نگرش مردم، به خصوص نگرش جوانان است. به طوری که جوانان با جریان سازی در شبکههای اجتماعی، نه تنها بزرگترین تغییرات را رقم میزنند، بلکه بالاترین اثر را بر تغییر نگرش خانوادهها دارند. مطابق نتایج این بررسی، فعالیت دانش آموزان در طی یک دوره شش ماهه میزان مصرف سرانه را از 151 لیتر در شبانه روز به حدود 140 لیتر تقلیل داد. بنابراین، توصیه میشود در سیاستگذاریهای آتی به این گروه توجه بیشتری گردد.
Achieving safe and sufficient water is one of the biggest challenges for Iran and many countries in the world, especially in the Middle East. Among the many solutions, consumption pattern management is considered one of the most popular. For this purpose, this study was conducted in Fanuj city of Sistan and Baluchestan province as one of the most critical cities in Iran. The study was descriptive and analytical in a survey and correlational manner. The required sample was selected using 300 Cochran's formula. According to this sample size, 95% confidence level and 5% standard error rate were determined. The data collection tool was a researcher-made questionnaire. The collected data were analyzed using t-test, one-way analysis of variance and correlation test in SPSS software. The results showed that among the methods of controlling water consumption, the highest effect is related to changing people's attitudes, especially the attitudes of young people. So that young people, by creating a flow in social networks, not only make the biggest changes, but also have the highest effect on changing the attitude of families. According to the study, students reduced their per capita consumption from 151 liters per day to about 140 liters over a six-month period. Therefore, it is recommended to pay more attention to this group in future policies.
خلاصه ماشینی:
اين گزارش ها نشانگر آن است که اولا آمار و اطلاعات دقيقي در زمينه افرادي که الگوي تعيين شده را رعايت ميکنند وجود ندارد، ثانيا، به فرض صحت آمار موجود، تفاوت در بين شهرهاي مختلف بسيار متفاوت بوده و ثالثا، راهکارهاي مورد توجه تاکنون نتايج مورد انتظار را به دست نداده اند.
بدون توجه به رويکردهايي که در حوزه مسائل آب مطرح ميباشد، مطالعات متعددي در ارتباط با وضعيت آب و عوامل موثر بر رعايت الگوي مصرف به انجام رسيده است که در دو بخش خارجي و داخلي معرفي ميگردند مطالعات خارجي: در اغلب تحقيقات صورت گرفته در اين بخش ، مولفه هاي موثر در پيروي و يا عدم پيروري از الگوي مصرف آب ، گوناگون و تاثير آنها از جامعه اي به جامعه ديگر، متفاوت ذکر شده است .
از مجموعه افراد شرکت کننده در آخرين مرحله اين بررسي(تحليل وضعيت مصرف در بين مردان ؛ زنان و ساير اعضاي خانوار و گروه هاي فاميلي و فرزندان شاغل به تحصيل در مدارس شهر)، ٧٣/٦ درصد آنها الگوي مصرف را رعايت کرده و ٢٦/٤ درصد مصرفي فراتر از الگوي تعيين شده داشتند.
بر همين اساس ، نتايج اين بررسي نشان داد که بين تاثيرات محافل خانوادگي و آگاهي و نگرش دانش آموزان و متغير سکونت در منازل مختلف ، نوع نگرش در رابطه با وضعيت منابع آبي منطقه ، اشتغال ، سن و در اختيار داشتن اراضي کشاورزي و باغي با ميزان مصرف آب رابطه وجود دارد.