چکیده:
شعر پسامدرن آمریکا به‌رهبری چارلز اولسونْ با نگاهی مرکب از رویدادهای (پیشا)تاریخی و تجریه‌های شخصی، بستری پویا برای بررسی پدیدارشناختی فراهم می‌آورد. پژوهش حاضر بوطیقای اولسون را از دیدگاه پدیدارشناسی موریس مرلو-پونتی بررسی می‌کند. «ادراک» و «بدن-سوژه» دو مفهوم کلیدی در اندیشة مرلو-پونتی، برای بررسی نخستین شعر پسامدرن اولسون، «مرغان ماهیخوار»، به‌کار می‌رود. پژوهشگر به‌دو پرسش پاسخ می‌دهد: رویکرد اولسون به‌تلاقی هویت معاصر و تاریخ چیست؟ او چگونه هویت آمریکایی را در ارتباط با تاریخ باستان بازخوانی می‌کند؟ بدن-سوژه، کلافی از اساطیر، تاریخ معاصر و باستان، ذهن (نا)خودآگاه و کهن‌الگوها است که در هجوم ابژه‌های پیرامون، می‌کوشد به‌ادراک برسد. اما ادراک، بدون میانجیگری بدن و حواس ناممکن است. اولسون، ادراک را امری تنانه و متزلزل می‌بیند که در معرض داده‌های حواس قرار دارد و به‌دلیل تأثیر خاطرات مبهم، تاریخ معاصر آمریکا، اساطیر اروپا و آیین‌های باستانی آسیای جنوب شرقی و آمریکای لاتین دچار گسست می‌شود. بررسی پدیدارشناسانة شعرپردازی اولسون نشانگر آن‌ست که ادراک پسامدرن، التقاطی از برانگیزش‌های تاریخی، اساطیری و تناورانه است.
Abstract Postmodern American poetry pioneered by Charles Olson, with its combination of the (pre)historical and the personal, provides a dynamic platform for phenomenological analysis. This research scrutinizes Olson’s poetics from the perspective of Maurice Merleau-Ponty’s phenomenology. “Perception” and “body-subject” are the key concepts in Merleau-Ponty’s thought utilized in analyzing Olson’s first major poem, “The Kingfishers”. In the present study the researcher attempts to answer these questions: What is Olson’s approach to contemporary identity and history? And how does he reread American identity in relation to ancient history? The concept of body-subject is a nexus of myths, contemporary and ancient history, (un)conscious mind, and archetypes trying to achieve perception through the torrents of objects. However, perception cannot be obtained without body’s intermediation and its senses. Olson conceives of perception as an embodied and unstable phenomenon that is exposed to sensory data. It is fragmented due to the impact of vague memories, contemporary American history, European mythology, and ancient Southeast Asian and Latin American cults. A phenomenological study of Olson’s poetry reveals that postmodern perception is a composite of historical, mythological, and embodied impulses.
خلاصه ماشینی:
پژوهشگر به دو پرسش پاسخ ميدهد: رويکرد اولسون به تلاقي هويت معاصر و تاريخ چيست ؟ او چگونه هويت آمريکايي را در ارتباط با تاريخ باستان بازخواني ميکند؟ بدن -سوژه ، کلافي از اساطير، تاريخ معاصر و باستان ، ذهن (نا)خودآگاه و کهن الگوها است که در هجوم ابژه هاي پيرامون ، ميکوشد به ادراک برسد.
اما فايدة اين نگاه تاريخي چيست ؟ پاسخ اولسون قاطع است : شکافتن مرزهاي هويت و تاريخ براي رسيدن به افق هاي دست نخورده تر و يافتن مفري براي رهايي از زبان و شعر مستعمل .
اين مقاله بر آن است تا نگاه اولسون به تاريخ ، هويت و زبان را در شعر «مرغان ماهيخوار»١ (١٩٤٩) از منظر پديدارشناس فرانسوي، موريس مرلو-پونتي ٢ بررسي کند.
«مرغان ماهيخوار» براي اولين بار رويکرد اولسون و شعر ___________________________________________________________________________ 1 “The Kingfishers” 2 Maurice Merleau-Ponty 3 Edmund Husserl 4 Martin Heidegger 5 Jean-Paul Sartre 6 Gabriel Marcel 7 Embodied 8 Perception 9 Body-Subject پسامدرن را به تاريخ مورد واکاوي قرار ميدهد و بين ادراک و تاريخ ، آگاهي و روايت پيوند ايجاد ميکند.
مرلو- پونتي تنها پديدارشناسي است که ذهني فراشخصي و پيشاتاريخي را متصور ميشود که سازوکار آگاهي از دنياي پيرامون را فراعلي و در گروي تکانه هاي ناخودآگاه ، اساطيري، غريزي، جنسيتي و زباني ميبيند که پيوسته در تلاقي و تعامل با محيط ، روند شناخت را تحت تأثير قرار ميدهد.
آن چه مضمون اصلي اين مقاله را ميسازد، هويت بيناسوژه اي و بيناتني در بوطيقاي اولسون و فلسفۀ مرلو-پونتي است ؛ رسيدن به آگاهي که «ادراکي »٢ (مرلو-پونتي، ٢٠٠٥: ٤١٦) است و تنها با تجربه کردن لحظه به لحظۀ دنياي ابژه ها ممکن ميشود.
(
, 
, 
)
