چکیده:
شیوة آموزش متداول بر دانشکدههای معماری ایران در دهة 40 متاثر از بوزار است که به سمت مکتب باهاوس، رو به تغییر نهاده و تا اواخر دهة 50 ادامه مییابد. اواخر این دهه نیز مواجهه با انقلاب فرهنگی و سپس وقوع جنگ تحمیلی منجر به تعطیلی دانشگاهها میگردند. این امر، موجب دور ماندن و کنارهگیری دانشجویان و اساتید از محیط آموزشی و همچنین مباحث روز مرتبط با آنها میشود که به نوبة خود، سهم بسزایی در سردرگمی اساتید در تدریس، پس از دورة بازگشایی دانشگاهها دارد. از آنجایی که شیوة آموزش مناسب، نقش بسزایی در روند خلق آثار موفق در معماری دارد، توجه به آن ضرورت مییابد؛ همچنین به دلیل اصلاحات و تغییرات شکلگرفته در سیستم آموزش معماری در دهههای 40 تا 70 که نتیجة پیروی از رویکردها و مکاتب گوناگون آموزش است، اهمیت این دوران در شیوههای آموزشی و قیاس نتایج حاصل از آنها محرز میگردد. این پژوهش، با هدف دستیابی به ارتباط میان تاثیرگذاری شیوة آموزش بر آثار معماری و به دنبال آن، جریانات معماری برآمده از آنها، با استفاده از روش تحقیق تاریخی و بهرهگیری از استدلال قیاسی و استنتاجی انجام گرفته است. نتایج بهدست آمده نشان میدهند که آموزش معماری برگرفته از مکتب بوزار، به آثاری با معماری نئوکلاسیک و مدرن غربی منجر شده و شیوة آموزش متاثر از مکتب باهاوس، جریانات معماری را بهسوی سبک بینالملل و مدرن متاخر سوق داده است. حال آنکه پس از سال 58 و با وقوع انقلاب اسلامی در پی جستوجوی هویت، معماری پستمدرن و بومی اهمیت مییابد.
خلاصه ماشینی:
پژوهش حاضر، در پی پاسخ به پرسشهای زیر شکل گرفتهاست: 1-نحوة تأثیرگذاری شیوة آموزش معماری در دانشگاههای تهران و شهید بهشتی بر سبک آثار سالهای 1340-1370، چگونه است؟ 2-شیوة آموزش معماری در سالهای 1340-1370 تحتتأثیر چه مکاتبی صورت گرفته است؟ 3-تأثیر این مکاتب بر شیوة آموزش دانشکدۀ هنرهای زیبا و دانشکدۀ معماری دانشگاه شهید بهشتی، چگونه است؟ همچنین با توجه به اینکه پژوهش حاضر به مطالعة مباحث مذکور در بازة زمانی گذشته، یعنی سالهای 1340-1370 میپردازد، در دستة پژوهشهای تاریخی قرار میگیرد.
اطلاعات دست دوم نیز شامل اسناد کتابهایی است که توسط افراد صاحبنظر دیگر در این حوزه به نگارش درآمدهاند و لذا تحلیل نگارندگان از آنها، تحلیل ثانویه خواهد بود و روش گردآوری دادهها، شیوة کتابخانهای میشود؛ بدین صورت که با فرض تأثیرگذاری مکاتبی بر شیوة آموزش معماری در دورة مذکور، ابتدا به تبیین آنها پرداخته شده تا چگونگی تأثیر هریک از آنها بر شیوة آموزش دو دانشگاه تهران و شهید بهشتی مورد بررسی قرار گیرد.
سپس به تحلیل توصیفی تغییرات ناشی از شیوة آموزش برگرفته از این مکاتب پرداخته شده و در نهایت، پس از مطالعة آثار و مستندات موجود دربارة شیوة آموزش و نحوة تدریسِ اساتید برجسته و فارغالتحصیلان تأثیرگذار بر جریان معماری دورة زمانی مذکور در هریک از دو دانشگاه تهران و شهید بهشتی، سعی شده تا استنتاج جامعی توسط تحلیل قیاسی صورت گیرد.
نمودار1- روش تحقیق پژوهش 4- سیر تاریخی 4-1- آموزش معماری متأثر از بوزار (سالهای 1340-1347) شیوة تدریس آموزش متأثر از مکتب بوزار در ایران با تأسیس دانشکدة هنرهای زیبا در سال ۱۳۱۹ آغاز گردید و تا اواخر سالهای دهة 40 رواج مییابد.