تبیین میدان معنا‌شناسی مفهوم «تاریخ» در نهج‌البلاغه مقاله

امیرالمومنین(ع) تاریخ را برای هدایت بشر و جامعه بشری بسیار حیاتی می‌دانند، چراکه با تلفیق مشاهدات شخصی و تجارب تاریخی پیشینیان مجموعه‌ای از دانستنی‌ها و سرمایه‌های فکری را پیش روی انسان قرار می‌دهد. کشف و استخراج میدان معنایی واژه تاریخ در نظام فکری امام(ع)، پیشینه هر مطالعه‌ای درباره مسائل و معرفت‌های تاریخ از نظرگاه ایشان است. این مقاله با روش تحلیل معناشناختی در صدد شناسایی الفاظ هم‌معنا با تاریخ در بیانات امام علی(ع) با تاکید بر نهج‌البلاغه است. برای این کار ضروری است ابتدا مفهوم و موضوع تاریخ مشخص شده و در گام بعد الفاظی که در مظان هم‌نشینی معنایی با تاریخ هستند، شناسایی شود و سپس با جانشینی معنا و موضوع تاریخ صحت ترادف معنایی الفاظ انتخابی، محک زده شود. یافته‌های پژوهش، حاکی از آن است که واژه‌هایی چون؛ قصص، ماضین، امم و اسامی تاریخی دارای معنی و مفهوم تاریخی می‌باشند و در برخی از ساختار‌ها و عبارات با معنا و موضوع «تاریخ» در یک میدان معنایی مشترک قرار می‌گیرند و همان تعاملی که با واژه تاریخ می‌شود را می‌توان با این واژه‌ها انجام داد.