چکیده:
هدف: مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی تدریس کاوشگری بر خلاقیت و انگیزه پیشرفت دانشجویان انجام شد. روش: طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی دانشگاه علوم و تحقیقات تهران بودند. براساس روش نمونه‌گیری هدفمند 60 دانشجو انتخاب شدند و به دوگروه 30 نفری آزمایش و گواه اختصاص یافتند. ابزار سنجش آزمون سنجش خلاقیت عابدی (1372) و پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس (1970) بود. گروه آزمایش به مدت هشت جلسه از یک ترم تحصیلی تحت تدریس به روش کاوشگری قرار گرفتند و در گروه گواه، روش تدریس به صورت سنتی بود. در پایان دوره‌های تدریس، از هر دو گروه آزمایش و گواه، پس آزمون به‌عمل آمد. یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد بین دانشجویان گروهی که با روش کاوشگری آموزش دیده بودند و گروه گواه که تحت آموزش سنتی بوده‌اند؛ از نظر میزان خلاقیت و انگیزه پیشرفت تفاوت معناداری وجود داشت (001/ 0>p) و روش تدریس کاوشگری موجب افزایش خلاقیت و افزایش انگیزه پیشرفت در دانشجویان شد. نتیجه‌گیری: به‌منظور افزایش کیفیت تدریس، ابداع تکنیک‌های متعدد پرورش روحیه کاوشگری برای دروس روان‌شناسی پیشنهاد می‌شود.
The aim of this study was to determine the effectiveness of inquiry-based teaching method on creativity and achievement motivation among university students. It was a pretest-posttest design with control and experimental groups. The statistical population consisted clinical psychology students of Islamic Azad University Science and Research Branch in Tehran. Based on purposive sampling method, 60 students were selected and assigned to two 30-student control and experimental groups. The dependent variables were measured by Creativity Test of Abedi (1372) and Achievement Motivation Questionnaire of Hermans (1970). The experimental group was taught by inquiry-based teaching method for eight sessions while the control group's teaching approach was a traditional one. At the end of the teaching courses, post-test was performed for both experimental and control groups. The results of multivariate analysis of co variance showed that there was a significant difference in group creativity and achievement motivation between control and experimental situations (P <0.001). And the inquiry-based teaching method increased creativity and achievement motivation among students. Hence, in order to increase the quality of teaching, it is suggested to invent various techniques for inquiry-based teaching in psychology curriculum.
خلاصه ماشینی:
خلاقیت همچنین تحت تأثیر راهبردهای یادگیری خودتنظیم و تفکر انتقادی (امرایی و همکاران ، ١٣٩٨)، سبک های فرزندپروری (خلعتبری و سهیلی پور، ١٣٩٦) و آموزش ابراز وجود، پرورش عزت نفس و ارتقای بهداشت روانی (خلعتبری، ١٣٩٥) قرار دارد.
مطالعه مرادنظری و نادریان (١٣٩٤) بر روی دانش آموزان پسر سال دوم رشته ادبیات و علوم انسانی دبیرستان های شهرستان اسلام آباد غرب نشان داد نمرات کسب شده خلاقیت در آزمون های سیالی، بسط ، ابتکار و انعطاف پذیری دانش آموزانی که از روش تدریس مشارکتی از نوع جیک ساو استفاده کرده اند، بیشتر از آن هایی که از این روش استفاده نکرده اند.
همچنین پیرامون اثربخشی روش تدریس کاوشگری بر انگیزه پیشرفت تحصیلی ، مطالعه ویلسون ١ (٢٠٢٠) نشان داد اجرای یادگیری مبتنی بر اکتشاف رابطه مثبتی با پیشرفت دانش آموزان در درس علوم دارد.
مطالعه بر روی متغیر خلاقیت در پژوهش فرهادی پور و همکاران (١٣٩٤) بر روی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی نشان داد استفاده از روش کاوشگری در درس علوم تجربی برای پرورش خلاقیت و مؤلفه های آن مؤثر است .
ازاین رو، این مطالعه به بررسی اثربخشی روش تدریس کاوشگری بر خلاقیت و انگیزه پیشرفت دانشجویان روان شناسی دانشگاه علوم و تحقیقات تهران پرداخته است .
این یافته همسو با مطالعه فرهادی پور و همکاران (١٣٩٤) بود که نشان دادند استفاده از روش کاوشگری در درس علوم تجربی برای پرورش خلاقیت و مؤلفه های آن مؤثر است .
The Effectiveness of Inquiry Based Learning Model to Improve Science Process Skills and Scientific Creativity of Junior High School Students.
(
, 
, 
)
