چکیده:
یکی از نیازهای درونی و حاجات وجودی انسان بینای عقلی و بیدار قلبی، «سلوک الی‌الله» و «رشد معنوی» است که با ساحات و سطوح وجودی آدمیان و ساختار و هندسة هستی‌شان هماهنگ است و با اضلاع منظومه‌وار طبیعت، غریزه و فطرت پیوند حقیقی دارد. ضرورت تحقیق در این زمینه آن‌گاه خودنمایی می‌کند که با «اصالت فطرت» و «اهمیت طبیعت و غریزه» سنجیده شود تا استعدادها، استحقاق‌ها، طبایع و مزاج‌های انسان در صراط مستقیم سلوک و سبیل رشد معنوی مورد توجه همه‌جانبه باشد. اینجاست که سخن از «نقش کثرت‌گرایی سلوکی در رشد معنوی» به میان می‌آید و این پرسش طرح خواهد شد که آیا در سیر و سلوک باطنی و رشد معنوی، کثرت وجود دارد؟ اگر آری، چه نوع کثرتی است که هم صائب و صادق و هم در متن صراط سلوک قابل تبیین و تعیین باشد؟ مقالۀ حاضر در سه محور: کثرت‌گرایی بینشی، گرایشی و روشی پاسخی بدین پرسش است تا هر کدام از کثرات یاد شده را مورد تحلیل و تعلیل قرار داده است.
‘’The mystical journey to God conduct’’ and ‘’spiritual growth’’ are among the inner needs and existential needs of human beings with sound reason and open-eyed heart and it is in harmony with man’s existential realms and levels and the structure and geometry of his existence and has a real connection with the sides of the system of nature, instinct and innate disposition. The necessity of researching in this field becomes explicit when it is measured by the "originality of innate disposition" and "importance of nature and instinct" so that full attention may be given to man’s talents, merits, temper and temperaments in the right path of mystical journey and the way of spiritual growth. Here, the question of the "role of behavioral pluralism in spiritual growth" arises and the following question will be raised: Is there plurality in spiritual experience and spiritual growth? If the answer is: yes, what kind of plurality - both correct and true and in the text of the path of spiritual way faring – can be explained and defined? The present article focuses on three types of pluralism: insightful, tendency-based and methodical and tries to analyze and demonstrate each of this types of plurality.
خلاصه ماشینی:
اکنون اين پرسش مطرح مي‌شود که نقش و خاستگاه مسئلة کثرت‌گرايي در رشد معنوي و سلوک باطني چيست؟ پاسخ بدين پرسش، از اهميت علمي و ضرورت معرفتي خاصي در طول اهميت و ضرورت عملي و عيني برخوردار است تا بدانيم و بيابيم که هويت سلوک و مقامات و احوال و در عين‌حال استعدادها و ظرفيت‌‌هاي آدميان در ساحتِ سلوک که در فضاي عرفان اسلامي به اعيان ثابتة افراد و سر القدر، موسوم و موصوف است، سرچشمة کثرات بوده و کثرت سلوکي در روش و آيين و آداب سلوکي نقش و کاربست بسزايي دارد.
با اين بيان روشن مي‌شود که مسئلة اصلي نوشتار حاضر، تبيين، تحليل و تعليل کثرت‌گرايي سلوکي در عرفان، به ويژه عرفان عملي اسلامي است؛ بدين معنا که چگونگي رديابي کثرت در درون سير و سلوک، همراه با چرايي‌هاي آن به‌ويژه آن‌گاه که مبتني بر شريعت حقه و انواع و اقسام تکثرگرائي معطوف به سبل و صراط، عوالم سلوکي، مقامات معنوي و منازل باطني، حالات روحي، استعدادها و استحقاق‌هاي سلوکي و اطوار وجودي به همراه تجربيات سلوکي و عرفاني، مقصود و هدف قرار گيرد و ما در جست‌و جوي آن برآمديم که انواع و اقسام کثرت‌گرايي سلوکي، را با تکيه و تأکيد بر آموزه‌هاي وحياني ـ عرفاني تبيين کنيم.
(
, 
, 
)
