چکیده:
کمبود گستردۀ آب و فقدان دسترسی به منابع آب سبب توسعهنیافتگی اقتصادیـاجتماعی و تهدید امنیت ملی کشورها در سراسر جهان میشود. دامنه و پیچیدگی چالشهای مرتبط با آب، فراتر از مرزهای ملی و منطقهای است و بههمینسبب نمیتوان تنها آن را در چارچوب سیاستهای ملی و منطقهای بررسی کرد. در طول شصت سال گذشته، تلاشهای زیادی برای رسیدگی به این چالشها انجام شده است. این نوشتار با تکیه بر مفاهیم «بحران آب» و «حقوق بینالملل آب و چارچوبهای حقوقی نوین منطقهای» و پیوند دادن این مفاهیم به شرایط سیاسی، امنیتی، و اقتصادی در پی آن است تا ریشههای بحران کنونی آب را شناسایی کرده و به این پرسش پاسخ دهد که «چارچوبهای حقوقی نوین منطقهای تا چه میزان میتوانند، پاسخگوی این مسئله در مناطق گوناگون، از جمله خاورمیانه، باشند؟» در بیشتر اسناد حقوقی بینالمللی، به دو اصل مهم «مشارکت منصفانه و معقول» و «التزام به عدم ایراد آسیب» توجه شده است. هرچند چارچوبهای حقوقی منطقهای و بینالمللی در مورد آب، یکپارچه نبودهاند، اما رفتهرفته با برطرف شدن کاستیهای آنها، در قواعد نوین حقوقی، سادگی اجرا و عدم پیچیدگی نسبت به قواعد پیشین دیده میشود. روند تکامل حقوق بینالملل در شناسایی حق آب، تعهد دولتها به فراهم کردن دسترسی منصفانه همۀ شهروندان به آب، و عدم مداخلۀ تبعیضآمیز برای تحقق این حق بهویژه در شرایط بحران آب میتواند مسیر رسیدن به امنیت آب را هموار کند.
Extensive water shortages and the lack of access to water resources result in poor economic development and national security threats worldwide. The scope and complexity of water challenges are beyond national and regional boundaries, and thus it cannot be fully addressed by national or regional policies. Over the past sixty years, efforts have been made to address these challenges. Initial steps were mainly based on the development of large-scale physical infrastructures, such as dams and reservoirs, to reproduce new water resources but were not enough to address the continuing problems of water management. In this paper, while addressing some of the significant global water challenges and critical deficiencies in global water resource management, new, regional and international legal frameworks to address these challenges have been identified. Considering the common legal frameworks, governments can take adequate steps to improve global water management and address significant water challenges in the 21st century.
خلاصه ماشینی:
com The Water Crisis and New Regional and International Legal Frameworks Seyed Hassan Mirfakhraei1, Mostafa Khodaei 2 Abstract Extensive water shortages and the lack of access to water resources result in poor economic development and national security threats worldwide.
تعهد به تأمین منابع قابل دستیابی به آب در حقوق بین الملل از میان نظریه های مطرح شده دربارٔە مدیریت کمّ ی منابع آب در حقوق بین الملل ، راه حل مناسـب را میتوان از اصل کلی گنجانده شـده در مـادٔە ١٠ کنوانسـیون آبراهـه ها دریافـت کـه مقـرر مـیدارد، هیچ یک از کاربریها، برتری ذاتی بر دیگری ندارد، اما ملاک رفع تزاحم ، اصـل اسـتفادٔە معقـول و منصفانه است که با توجه به اوضاع و شرایط هر حوضۀ آبخیز، اولویت های بهره برداری را مشـخص کرده و بین منافع دولت ها توازن ایجاد میکند و سرانجام ، باید به نیازهـای انسـانی به گونـه ای ویـژه توجـه شـود Convention on the Law of the Non-Navigational Uses of International Water) (١٠ .
اصل انصاف بین نسل ها برپایۀ این اصل ، استفاده و بهره مندی از منابع برای نسل حاضر، درعین حال که حق است ، این تعهد را نیز به همراه دارد که نسل حاضر در اجرای چنین حقی باید پیامدهای بلندمـدت فعالیت هـایش و همچنین ، پایداری منابع طبیعی و محیط زیست جهانی را به منظور حفظ منـافع نسـل آینـده درنظـر بگیـرد (٢٠٠٦ ,raining Manual on International Environmental Law)؛ بـرای نمونـه ، مـاده ٣ کنوانسیون ١٩٩٢ سازمان ملل متحد دربارٔە تغییرات آب وهوایی بیان میکند: «اعضا باید از سـامانۀ آب وهـوایی به سـود نسـل فعلـی و آینـده بشـر...