چکیده:
مأموریت سیاسی براوین در ایران (7 بهمن1296 تا 31شهریور 1297خ.) بهعنوان نخستین سفیر دولت بلشویکی روسیه، آغازگر دوران جدیدی در روابط سیاسی دو کشور بود، اما این مأموریت برای براوین فرجام خوشی نداشت. حضور همزمان سفیر روسیه تزاری و حمایت قزاقها از او، عدم موافقت انگلستان با فعالیّت سفیر بلشویکها در تهران و همچنین ترس دولت و هیئتحاکمۀ ایران از اعلام مواضع رسمی خود در پذیرش حکومت انقلابی شوروی، از مهمترین مشکلات پیش روی نخستین سفیر شوروی در ایران بود. بنابراین، براوین در صورت غلبه بر این مشکلات، میتوانست حضور و موقعیّت خود را در تهران تثبیت کند، اما در عمل وی نتوانست به موفقیتی دیپلماتیک در تهران دست یابد. در پژوهش پیش رو این پرسش مطرح میشود که چه عواملی موجب عدم موفقیّت براوین در مأموریت وی به تهران بهعنوان نخستین سفیر شوروی بوده است؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد با وجود حمایتهایی که براوین از سوی جنگلیها و برخی از چهرههای دموکرات از آن برخوردار بوده است، شرایط جنگ جهانی اوّل، بهویژه نفوذ دولت انگلستان بر ساختار سیاسی ایران، آشفتگی سیاسی ایران و قفقاز و تردید دولت ایران در شناسایی رسمی دولت شوروی و سفیر آنها و همچنین عدم حمایت قاطع زمامداران شوروی نسبت به وی، از عوامل مهم ناکامی براوین در این مأموریت بوده است. پژوهش حاضر با رویکرد تاریخی و اسنادی و به شیوۀ مطالعۀ توصیفی ـ تحلیلی انجام میپذیرد.
Bravine's political mission in Iran (February 27, 1296 to September 31, 1297 A.D.) as the first ambassador of the Russian Bolshevik government marked the beginning of a new era in the political relations between the two countries, but this mission did not end happily for Bravine. According to him, the British disagreement with the activity of the Bolshevik ambassador in Tehran, as well as the fear of the Iranian government and ruling body to announce their official positions in accepting the Soviet revolutionary government, were among the most important problems facing the first Soviet ambassador to Iran. Thus, if Bravine overcame these problems, he could have established his presence and position in Tehran, but in practice he could not achieve diplomatic success in Tehran. In the forthcoming research, this question arises; "What were the reasons for Bravine's failure in his mission to Tehran as the first Soviet ambassador?" The findings show that, despite the support of Bravine by the Jungle followers and some democrats, the conditions of World War I, especially the British government's influence on the Iran's political structure, Iran's and Caucasus's political turmoil and the Iranian government's reluctance to formally recognize the Soviet government and its ambassador, as well as the Soviet rulers' lack of firm support for him, were important factors of Bravine's failure in this mission. The present study is conducted using a historical and documentary approach implementing a descriptive-analytical research method.
خلاصه ماشینی:
حضور هم زمان سفير روسيه تزاري و حمايت قزاق ها از او، عدم موافقت انگلستان با فعاليّت سفير بلشويک ها در تهران و همچنين ترس دولت و هيئت حاکمۀ ايران از اعلام مواضع رسمي خود در پذيرش حکومت انقلابي شوروي ، از مهم ترين مشکلات پيش روي نخستين سفير شوروي در ايران بود.
گزارش هاي آرشيوي مربوط به براوين نشان ميدهد، با توجه به اقدامات سرکوب گرايانۀ روس ها در ايران که از جايگاه خوبي در ميان مردم و دولتمردان ايراني برخوردار نبودند، بلشويک ها با انتخاب يک ديپلمات خيرخواه و خوش نام و ارائۀ شعارهايي آرمان گرايانه ، نخست با جذب مطبوعات ، روشنفکران و توده هاي ايران و سپس جلب نظر دولتمردان ، بر آن بودند تا در دوران بحران حيات سياسي خود، به ايران نزديک شده و مانع نفوذ انگليسي ها در قفقاز و مناطق شمالي ايران شوند؛ اما ناکامي سفارت براوين ، موجب تجديدنظر رهبران شوروي نسبت به شرايط سياسي و اجتماعي ايران در سال هاي آينده ، به ويژه دربارة جنبش جنگل شد.
پيشينۀ پژوهش از نظر پيشينۀ مطالعاتي، دربارة نقش و کارکرد براوين در ايران به عنوان نخستين سفير دولت روسيه بلشويکي در تهران ، پيش از پژوهش حاضر، به جهت کمبود داده هاي تاريخي و همچنين عدم دسترسي به اسناد آرشيوي، آگاهي زيادي در دست نبوده است .