چکیده:
مقاله حاضر به تبیین مبانی کلامی انسان شناختی تعامل انسان با محیط زیست با تاکید بر مقام خلیفهاللهی انسان میپردازد. مهمترین نتیجه تحقیق آن است که بر اساس آیات قرآن کریم، محیط زیست پدیدهای است که برای انسان بهعنوان خلیفهالله خلق شده است. انسان هدف غایی محیط زیست پیرامون وی میباشد، ازآنجاکه انسان بهعنوان خلیفه خداوند در زمین مسیولیتهای ویژهای از طرف خداوند از جمله عمران و آبادانی زمین به او سپرده شده است و هرگونه تخریب و تضییع محیط زیست را برخلاف مسیولیت انسان بودن میداند و هرگونه بیتوجهی و غفلت از این وظیفه، فرار از مسیولیت تلقی میشود.
خلاصه ماشینی:
تفـاوت بارز مقاله حاضر با ساير مقالات مرتبط اين است که سعي نموده است به صورت بنيـاديتـر به مسأله ارتباط اسلام و محيط زيست بپردازد و مباني کلامي انسان شناختي تعامـل انسـان بـا محيط زيست با تأکيد بر مقام خليفۀاللهي انسان را مورد بررسي و مطالعه قرار دهد امري که در ساير پژوهش هاي مرتبط ديده نميشود.
واژة محيط زيست يک اصطلاح جديد است که از قرن بيستم ميلادي به بعد رايـج شـده و بـراي آن تعاربف متعدد و متنوعي از سوي انديشمندان غربي و اسلامي ارائه شده است کـه مـا در ادامه به بعضي از آنها که نزديکتر به معنا و تعريف مورد نظر ميباشد اشاره مينمائيم : ١.
بعد ديگر وجود انسان ، وجـود روحـاني اوسـت کـه خداونـد بعـد از اتمـام سـاختار مـادي انسـان ، بـا دميـدن روح در آن بـه انسـان حيـاتي ديگرگونه ميبخشد و خداوند براي آفريدن همين بعد است که آفرينندگي خود را تحسـين ميکند.
(پـاپکين ، ۱۳۸۱، ۳۲) اســلام برخلاف اين مکاتب به استفاده از نعمت هاي دنيايي تشويق ميکند: «قل من حرم زينة اٰلله التي أخرج لعباده و الطيبات من الرزق قل هـي للـذين آمنـوا فـي الحياة الدنيا خالصة يوم القيامة » (اعراف : ٣٢)؛ بگـو زيورهـايي را کـه خـدا بـراي بنـدگانش پديد آورده و روزيهاي پاکيزه را چه کسي حرام گردانيـده اسـت ؟ بگـو ايـن نعمت هـا در زندگي دنيوي براي کساني است که ايمان آورده اند و روز قيامت نيز به شکل خالص بـراي آنان ميباشد.