چکیده:
حمـل الفـاظ قـرآن کریـم برخـلاف ظاهـر آنهـا – مثـلا تخصیـص یـا تقییـد آن الفاظ - براسـاس معنایــی کــه از ســنت معصومــان برداشــت می شــود، از فرآیندهــای جــاری در برداشــت از آیــات ایــن کتــاب اســت . اقــوال علمــا در ایــن موضــوع از جوازمط لــق تــا عــدم جــواز مط لــق گسـترده اسـت و اقـوال میانـه و تفصیل هایـی در ایـن بـاب وجـود دارد. بحـث حاضـر آشـکار میکنـد کـه نمی شـود الفـاظ قـرآن را – بـرای همیشـه و بـه طـور ثابـت - بـر معنایـی حمـل کـرد کـه در سـنت آمـده و خـلاف متفاهـم عرفـی از ظاهـر لفـظ اسـت . پـس جایـز نیسـت الفـاظ قـرآن کریـم توسـط روایـات بـر معانـی غیـر ظاهـر خـود حمـل شـوند؛ مثـلا تخصیـص و تقییـد بخورنـد یـا بـر معنـای مجـازی حمـل شـوند یـا چیـزی در آنهـا در تقدیـر گرفته شـود. هرچنـد روایــات می تواننــد مصادیــق آن مفاهیــم ظاهــر را بــرای شــرایط خاصــی محــدد و معیــن کننـد. ایـن نوشـتار بـه بیـان مقدمـات ، مبـادی ، ادلـه و نتایـج و آثـار ایـن ادعـا می پـردازد.
خلاصه ماشینی:
عــدم جــواز مــورد بحـث ايـن نوشـتار، مربـوط بـه امـر اول اسـت نـه امـر دوم ؛ يعنـي معنـا و مفهـوم الفـاظ قرآنـي بـا حديـث بـر خـلاف ظاهـر حمـل نمي شـود؛ امـا متديـن در عمـل بـه وظيفـه دينـي خـود، عـلاوه بــر قــرآن موظــف بــه ملاحظ ــه ســنت اســت .
ظواهـر قـرآن بـر مـا حجـت اسـت صـرف نظ ـر از ايـن کـه – بـا ايـن کـه مشـافه نيسـتيم - خــود را مقصــود بــه إفهــام بدانيــم ، يــا خط ــاب را عــام بدانيــم ، يــا آن کــه ايــن ظواهــر را از بــاب ظـن مط لق (ميـرزاي قمـي ) حجـت بدانيـم ،٥ مخاطـب قرآنيـم و حجيـت - الفـاظ يـا معانـي وراي الفــاظ - قــرآن بــراي همــه انســان ها و جاودانــه اســت .
٢. عدم ثبات و وابستگي سنت به شرايط : ايـن قسـمت ادعـا نـدارد کـه تمـام منابـع ديگـر شـريعت بـه جـز الفـاظ قـرآن کريـم ، همـواره غيـر ثابـت اسـت ؛ بلکـه وجـود بخش هـاي ثابـت در آنهـا في الجملـه مانعـي نـدارد؛ مثـل آنجـا کــه رســول خــدا در مســئله اي کــه – حداقــل بــه آســاني و زودي - بــا تط ــورات انســان و جهــان دســتخوش تغييــر نمي شــود از جايــگاه رســول اللهــي خــود بــراي تمــام مردمــان - و نــه ايــن جايـگاه کـه او امـام عصـر خـود هـم بـوده اسـت - دسـتوري عـام و کلـي بـا الفـاظ و صورتـي آبـي از تخصيـص صـادر شـده باشـد.