چکیده:
در این مقاله به بررسی تاثیر متغیر دینداری بر فرهنگ سیاسی پرداخته میشود. فرهنگ سیاسیبهعنوان جزئی از فضای مفهوم توسعه سیاسی دربرگیرنده انواع باورها، ارزشها، احساسات و دانش سیاسی مردم است که نسبت به سیاست، حکومت، شخصیتهای سیاسی و عملکردهای آنان سوگیری شدهاند. دینداری نیز میزان علاقه، احترام و پایبندی پیروان به یک دین تلقی میشود. فرهنگ سیاسی را بر اساس نظریه آلموند و وربا در سه سطح نظام سیاسی، فرآیندهای سیاسی و سیاستها بررسی کردیم و بهمنظور تبیین تغییرات فرهنگ سیاسی، متغیر دینداری را در چهار بعد اعتقادی، عاطفی، پیامدی و مناسکی مورد سنجش قرار داده و بهدنبال شناسایی تاثیر آن بر فرهنگ سیاسی بودیم. این پژوهش از نظر ماهیت توصیفی و از نوع کمی میباشد؛ با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای از میان 26842 نفر نمونهای به حجم 378 نفر از مردم شهر فارسان بهعنوان پاسخگو انتخاب شدند. بر اساس یافتههای پژوهش، دینداری و فرهنگ سیاسی دارای رابطه مثبت و دینداری بر آن تاثیر معنیداری داشته است؛ یعنی با بالاتر رفتن میزان دینداری مردم فرهنگ سیاسی به سمت مشارکتی میرود. همچنین در تحلیل رگرسیونی دینداری و ابعاد پیامدی، مناسکی و متغیر پایگاه اقتصادی- اجتماعی بر فرهنگ سیاسی تاثیر معنیداری داشتند.
In this Article, the effect of religiosity variable on political culture is investigated. Political culture as a part of political development concept atmosphere contains a variety of peoples beliefs values emotions and political knowledge which have been oriented towards their policy government political figures and performances .Religiosity is also a religion followers degree of interest respect and commitment towards in such a way political culture is taken into account in a four concept format in accordance with the theory of Glock and Stark as well as using the political culture theory of Almond and Verba . the current research is to investigate the degree of Religiosity effect and its aspects on the political culture. This research is descriptive and quantitative in nature. By multistage cluster sampling method, 378 samples of farsan were selected as responsive among 26,842 people. research finding show that there is a strong significant relationship between the Religiosity and its aspects as well as the dependent variable. On the other hand the hypothesis of Religiosity influencing on political culture was confirmed .research findings show that among the Religiosity aspects the credential emotional and ritual aspects and their consequences influence the religious political culture Iranians political culture and the whole political culture dimensions respectively .among the Religiosity aspects the ritual one has the most relationship and effect on the research dependent variable .
خلاصه ماشینی:
در خصوص بعد فكري چون دانش افراد به عوامل زيادي بهخصوص قدرت حافظه و ميزان تحصيلات آنها بستگي دارد، اين بعد بهويژه در كشورهایي كه آموزش ديني جزءِ آموزشهاي اجباري در مدارس است (مثل ایران) معرف مناسبي براي دينداري نيست (سراجزاده و توكلي، 1380، ص 175)؛ از اینرو در این پژوهش بعد فکری مورد بررسی قرار نخواهد گرفت.
جدول شماره 7: توزیع درصدی و آمارههای توصیفی پاسخگویان برحسب فرهنگسیاسی {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} یافتههای تحلیلی بر اساس دادههای جدول شماره هشت، مؤلفه مناسكي با فرهنگ سیاسی دو (از لحاظ سه بعد نظامسیاسی، فرآیندها، و سیاستگذاری) دارای بیشترین ضریب همبستگی هستند و پس از آن متغير دينداري داراي ضريب همبستگي بيشتري است.
آنگونه كه دادهها نشان ميدهند ضریب تعیین معادل 591/0 محاسبه شده است، یعنی 59 درصد از تغییرات متغير فرهنگ سیاسی مورد نظر از طریق متغیرهاي فوق تبيين ميشود و 49 درصد باقی مانده متعلق به عوامل دیگری میباشد که خارج از این بررسی هستند جدول شماره 9: خلاصه مدل رگرسیون چندمتغیره برای تبیین فرهنگ سیاسی {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} - معادله رگرسيون استاندارد(متغير مستقل: مؤلفه مناسكي) zY = BZ (مناسكي) × = (635/0) فرهنگ سياسي (از لحاظ سه بعد نظامسیاسی، فرآیندها و سیاستگذاری) ارقام مندرج در اين معادله بدين معنا است كه در سطح معناداري (00/0sig=) و نمره آزمون t (304/26t=) با افزايش هر واحد انحراف استاندارد متغير مناسكي به ميزان 635/0 بر فرهنگ سياسي مورد نظر افزوده ميشود.