چکیده:
تربیتبدنی و ورزش، بخش مهمی از برنامۀ آموزشی مدرسه و فرآیند تربیت و پرورش دانشآموزان را تشکیل میدهد و رعایت اصول اخلاق حرفهای از سوی معلمان ورزش، امری اساسی در کیفیت آموزش تلقی میگردد؛ لذا هدف از پژوهش حاضر طراحی مدل اخلاق حرفهای دبیران تربیتبدنی است که با روش کیفی مبتنی بر نظریۀ مبنایی (با رهیافت ساختگرایانه چارمز) انجام پذیرفته است. جامعۀ آماری تحقیق شامل صاحبنظران حوزۀ اخلاق و ورزش است که برای گزینش مصاحبهشوندگان از نمونهگیری هدفمند مبتنی بر روش نظری استفاده شد. برای سنجش روایی ابزار از معیارهای اسکینر و همکاران و برای سنجش پایایی از پایایی بازآزمون بهره گرفته شد. فرآیند تحلیل دادهها نیز مبتنی بر سه مرحلۀ کدگذاری اولیه یا باز، کدگذاری متمرکزشده و کدگذاری نظری انجام پذیرفت. در نهایت، مدل اخلاق حرفهای دبیران تربیتبدنی در سه سطح شامل عوامل مؤثر بر اخلاق حرفهای، سطوح اخلاق حرفهای و پیامدهای آن شکل گرفت.
Physical education and sports are an important part of the school curriculum and the process of educating students, and the observance of the principles of professional ethics by sports teachers is considered essential to the quality of education; Therefore, the purpose of this study was to design a professional ethics model for physical education teachers, which was done with a qualitative method based on basic theory (with Charms constructivist approach. (The statistical population of the study included experts in the field of ethics and sports. To select the interviewees, purposeful sampling based on the theoretical method was used to select the sample. Skinner et al.'s criteria were used to assess the validity of the instrument and retest reliability was used to assess the reliability. The data analysis process was based on three stages of initial or open coding, centralized coding and theoretical coding. Finally, the professional ethics model of physical education teachers was formed at three levels, including the factors affecting professional ethics, levels of professional ethics and its consequences.
خلاصه ماشینی:
از آنجا که رعایت اخلاق حرفهای در هر حوزهای، امری لازم و ضروری است، طی سالهای گذشته مطالعات مختلفی دربارۀ این موضوع انجام شده است؛ برای مثال، نتایج پژوهش میرحسینی و همکاران (1398) نشان داد پنج بُعد اصلی شامل شناختی، عاطفی، مهارتی، آموزشی و رفتاری، مهمترین صلاحیتهای حرفهای ضروری معلمان تربیتبدنی از نگاه خبرگان، متخصصان این حوزه و معلمان تربیتبدنی هستند.
«ویژگیهای فردی» یکی از عوامل مطرحشده در این بخش است که در این باره این استنباط وجود دارد که معلمان ورزشی که از نظر شخصیتی تکامل یافتهاند در رفتار با دانشآموزان در حین آموزش مهارتهای ورزشی، نظارت بر عملکرد ورزشی و آزمون و ارزشیابی بر اصول اخلاقی حرفه تعهد و پایبندی قویتری دارند؛ همانطور که نتایج پژوهش ریبریوسیلوا و آموریم نیز نشان داد ویژگیهای شخصی اخلاقی معلمان ورزش، امری مؤثر بر اخلاق حرفهای معلمان محسوب میگردد (Ribeiro-Silva & Amorim, 2020)؛ اما با عنایت به اینکه رعایت اصول اخلاق حرفهای تابع الزامات مختلفی است، ضرورت دارد به مسئله توانمندسازی دبیران تربیتبدنی در حوزۀ توسعۀ اخلاق حرفهای نیز توجه شود.
از طرفی، اصول اخلاقی جامعۀ ما از اصول و اعتقادات مذهبی متأثر است و ارتقای سطح این اعتقادات در بین معلمان تربیتبدنی میتواند در توسعۀ اخلاق حرفهای آنها که بخشی از آن در تقویت ارزشهای حاکم بر جامعه نقش دارد، مؤثر واقع شود.