چکیده:
هدف اسلام از کیفر گناه کار و جنایت کار، زجر و تعذیب آنها و مجرد تشفی خاطر اولیاء دم و مانند این امور نیست، بلکه غرض، تادیب و تهذیب اخلاق مجرم، به وجود آوردن جامعه سالم و به طور کلی حفظ و حمایت مردم از مفاسد اجتماعی و سقوط در پرتگاههای رذائل اخلاقی است. به عبارت دیگر هدف کیفر، حفظ دین، نفس، نسل، عقل و مال است که ضروریات خمسه نامیده میشود. درحقوق جزای عرفی هم برای اعمال و افعالی که از طرف قانون گذار به عنوان جرم معرفی و برای آن مجازات خاصی در نظر گرفته شده است، معیار و مولفههای کیفر وجود دارند. برخی از مولفهها باعث میشود که عمل هر قدر زننده، غیر اخلاقی، مضر و خطرناک باشد مرتکب آن را نمیتوان مجازات نمود و بعضی از مولفهها هم باعث تعدیل و یا تبدیل مجازاتها میشود. این مقاله با هدف تبیین آموزههای ناظر بر توزیع کیفر به منظور رعایت تناسب جرم و مجازات در حقوق جزای عرفی و اسلامی به روش کتابخانهای و توصیفی و تحلیلی نگارش یافته است.
خلاصه ماشینی:
تناسب جرم و مجازات در سیاست جنایی ایران با رویکرد آموزههای توزیع کیفر جمال بیگی 1 ، یوسف امیر طاهر 2 چکیده هدف اسلام از کیفر گناه کار و جنایت کار، زجر و تعذیب آنها و مجرد تشفی خاطر اولیاء دم و مانند این امور نیست، بلکه غرض، تادیب و تهذیب اخلاق مجرم، به وجود آوردن جامعه سالم و به طور کلی حفظ و حمایت مردم از مفاسد اجتماعی و سقوط در پرتگاههای رذائل اخلاقی است.
اصل متناسب بودن مجازات با شدت جرم ارتکابی، در وضع قانون گذار و نیز در زمان تعیین و تخصیص کیفر توسط قاضی برای جرم خاص ومرتکب معین، مورد توجه قرار میگیرد.
(همان179-184) مادۀ 37 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ذیل فصل چهارم این بخش با عنوان «تخفیف مجازات ومعافیت ازآن» مقرر میدارد در صورت وجود یک یا چند جهت از جهات تخفیف« ماده 38»، دادگاه میتواند مجازات تعزیری را به شرح زیر تقلیل یا تبدیل کند: الف-تقلیل حبس به میزان یک تا سه درجه؛ ب-تبدیل مصادره اموال به جزای نقدی در جه یک تا چهار؛ پ-تبدیل انفصال دایم به انفصال موقت به میزان پنج تا پانزده سال؛ ت-تقلیل سایر مجازاتهای تعزیری به میزان یک یا دو درجه از همان نوع یا انواع دیگرهم چنین در راستای اعمال فردی کردن مجازات، وپرهیز از اجرای مجازاتهای خفیف که تنها واجد آثار سوء برچسب زنی مجرمانه بر فرد است، مقنن در مواد 37و38 اختیارات گستردهای را به قضات تفویض نموده است.