چکیده:
امروزه مدلهای نظارت بر آب از اهمیت اساسی و حیاتی برخوردارند. آب بران رود اردن و سرچشمۀ بحرالمیت هنوز از نظام نظارت خاص بهره مند نیستند. تعارضهای پدید آمده بین طرفهای استفادهکننده اب رود، موجب بروز مشکلات حاد و زیست محیطی شده است. از این رو، نظام نظارت خاص، در این حوزه ضروری است. این نظام به طور قطع باید از ابزارهای تصمیمگیری زیست محیطی استفاده کند تا وضعیت سیاسی پیچیده به نیکی سامان یابد.
خلاصه ماشینی:
در این مقاله پیشنهاد مذاکره و میانجیگری آمریکا برای کاهش بحران در منطقه حوزه اردن که یک مورد اختلافی بین اسراییل و اردن در مورد بحرالمیت است را بررسی، تحلیل و در نهایت نتیجهگیری حاصل را ارائه مینماید.
در مورد رقابت اردن و اسراییل در استفاده از آبهای حوزه رودخانه اردن، پیشنهادهایی در این زمینه مطرح شدهاند کـه اجرای آنها موجب میشود اختلافات و دیگر موضوعات مربوط به استفاده از آب در این منطقه تا حدودی کاهش یابد.
تسلط اسراییل بر سرزمینهای اشغالی آن چنان برای این رژیم مهم است که حتی گفته میشود «در صورتی که اسراییل مناطق اشغالی غرب رود اردن را به فلسطینیها و بلندیهای جولان را به سوریه بازگرداند، بیش از 65 درصد منابع آبی خود را از دست خواهد داد» 2 .
طبیعی است هر یک از این کشورها با توجه به وضعیت آب و هوا و جغرافیایی خاص و نوع قرار گرفتن رودخانههای مربوط در آنها ـ اعم از اینکه کشور بالادست رودخانهای باشند یا پایین دست و یا سرچشمهها در آنها قرار داشته باشند یا نه، و نیز وجود چشمهها، دریاچهها و سفرههای آبهای زیرزمینی، به نحوی نشان دهندۀ منابع آبی آن کشورها ست.
از سال 1951 و تقریباً از زمان شکلگیری اسراییل (46ـ1945) تعارضات اینگونه بوده است که اردن آب مورد نیاز خود را با برداشتن آب از رودخانه یرموک که در مرز سوریه و اردن جریان و نقش مهمی در تأمین آب منطقه دارد و از بزرگترین شعبههای رود اردن میباشد را تأمین میکرد.
اسراییل به دلیل تغییر جهتی که در پی اشغال بلندیهای جولان انجام داد و رودخانه یرموک که از The Jordan- Israel Peace Treaty, www.