چکیده:
امر به معروف و نهی از منکر در اسلام و سایر ادیان از جایگاهی بس رفیع و بلند برخوردار است ، زیرا اساس نبوت پیامبران الهی بر امر به معروف و نهی از منکر بنا نهاده شده است . اگر این دو وظیفه از برنامه انبیاء برداشته شود نبوت تعطیل میگردد. انگیزه بعثت همه انبیاء تزکیه و تهذیب نفوس انسانها بوده و این مهم در پرتو امر به معروف و نهی از منکر حاصل میشود. در اسلام نیز این فریضه از جمله واجبات مهم است که اجرا یا اجرا نکردن آن تاثیر عمیق و گسترده ای بر تمام ابعاد جامعه دارد. این فریضه در اسلام ، دارای شروط و مراتبی است . هدف شارع از جعل این مهم ، تحقق معروف و زدودن منکر است . بنابراین ، بر هر یک از افراد، اعم از دولت و ملت ، لازم است برای تحقق این امر، با توجه به شرایط و مراتب آن ، تدابیر و اقدامات لازم را اعمال کنند. در حقیقت جامعه سالم ، جامعه ای است که در آن زمینه رشد و تعالی به سوی تعالی مطلق فراهم است و یکی از این زمینه ها وجود فضای پاک و عاری از آلودگی هاست که با نظارت همگانی درست و اجرای اصل امر به معروف و نهی از منکر تحقق خواهد یافت . نهادینه شدن امر به معروف و نهی از منکر، سعادت و سلامت جامعه را در تمامی ابعاد آن موجب می شود.نوع روش تحقیق در این مقاله ، توصیفی – تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای است .
خلاصه ماشینی:
از آن رو که در بسياري از مباني فقهي و حقوقي، شارع و قانون گذار، متولي اين امر را عموم افراد و گاهي گروه خاصي قرار داده است ، همين سبب وجود برخي اختلافات گرديده ، و حال آنکه اجراي اين امر از سوي هريک از اين دو نهاد نيز مستلزم رعايت احکام و مراتب وارد شده در باب امر به معروف و نهي از منکر است .
با توجه به نقشي که امر به معروف و نهي از منکر در اصلاح جامعه و فرد دارد ضرورت طرح بحث از اين دو واجب بزرگ الهي بر کسي پوشيده نيست اگر اين حقيقت را باور کنيم که امر به معروف باعث احياء دين و ضامن اجراي قوانين و دستورات اسلام است لازم است با طرح اين مباحث مردم را به اين وظيفه مهم آشنا کرد.
بديهي است براي تشويق ديگران بر امر به معروف و نهي از منکر نخست بايد اهميت اين دو همچنين شرايط و ساير خصوصيات آنها براي مردم بيان گردد تا با آگاهي کامل به اين وظيفه مهم اقدام کنند زيرا شرط موفقيت در هر کاري آگاهي و بينش کافي نسبت به آن کار است در غير اين صورت انسان به هدف نميرسد بلکه چه بسا از هدف و مقصد دور گردد.