چکیده:
پژوهش حاضر با هدف آموزش برنامۀ حل مسئلۀ خلاق و تعیین اثربخشی آن، در کاهش مشکلات رفتاری دانشآموزان تیزهوش دبستانی انجام شده است. پژوهش بهصورت نیمهآزمایشی و با دو گروه مداخله و کنترل با پیشآزمون و پسآزمون صورت گرفته است. جامعۀ آماری شامل دانشآموزان تیزهوش پسر دورۀ ابتدایی مدرسۀ ملاصدرای شهر کرج ورودی ۱۳۹۸-1399 است. نمونۀ آماری، ۵۰ نفر دانشآموز پسر دورۀ دوم دبستان هستند که بهصورت تصادفی ساده انتخاب و به دو گروه ۲۵ نفری آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامۀ مشکلات رفتاری آخنباخ (CBCL) بود. برای گروه آزمایش ۱۲ جلسه برنامۀ حل خلاق مسئله بهصورت هفتهای دو جلسه ارائه شد. همزمان والدینشان هم چهار جلسه آموزش دیدند. هردو گروه در دو مرحلۀ پیشآزمون و پسآزمون به پرسشنامۀ مشکلات رفتاری پاسخ دادند. تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS 25 تجزیهوتحلیل شد و از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف بهمنظور سنجش نرمالبودن دادهها و آزمون کوواریانس برای آزمون فرضیۀ پژوهش استفاده شد. یافتهها نشان داد آموزش برنامۀ جامع حل مسئلۀ خلاق، بهطور معناداری موجب کاهش مشکلات رفتاری دانشآموزان تیزهوش میشود (۰۰۵/۰>P)؛ بنابراین آموزش برنامۀ جامع حل مسئلۀ خلاق، با ایجاد حس کارآمدی و احساس اعتمادبهنفس میتواند حل مسئله را در مواجهه با مشکلات رفتاری قرار دهد و زمینه را برای کاهش مشکلات رفتاریشان فراهم آورد.
The present study aimed to train the creative problem solving program and determines its effectiveness on reducing behavior problems in gifted elementary students. The research was conducted as a quasi-experimental study with two intervention and control groups with pretest and posttest. The statistical population comprised gifted male primary school students of Mulla Sadra school in Karaj who started school in 2019-2020. The statistical sample consisted of 50 second grade male students who were randomly selected and divided into experimental and control groups. The data collection instrument was Achenbach Child Behavioral Checklist (CBCL). The experimental group received 12 sessions of the program twice a week and their parents received 4 training sessions at the same time. Both groups answered the Child Behavioral Checklist in two phases, a pretest and a posttest. Data analysis was conducted using SPSS-25. The results showed that training a comprehensive creative problem-solving program significantly reduced behavior problems in gifted students (P