چکیده:
پژوهش با هدف تعیین اثربخشی برنامه بازآموزی اسنادی بر راهبردهای نظمبخشی شناختی هیجان و تابآوری تحصیلی در دانشجویان انجام شد. در این پژوهش شبه تجربی با طرح پیشآزمون پسآزمون و مرحلهی پیگیری، 41 دانشجوی کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی در دو گروه آزمایش و کنترل قبل و بعد از آموزش به پرسشنامة نظمبخشی شناختی هیجان گارنفسکی، کرایج و اسپیناون و مقیاس تابآوری تحصیلی مارتین و مارش پاسخ دادند. گروه آزمایش طی 7 جلسه دوساعته، آموزش برنامه بازآموزی اسنادی به شیوه گروهی را دریافت نمود. نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیری نشان داد که در کوتاهمدت و بلندمدت برنامه بازآموزی اسنادی در افزایش راهبردهای انطباقی نظمبخشی شناختی هیجان (شامل پذیرش، بازارزیابی مثبت، بازتمرکز مثبت، بازتمرکز بر برنامهریزی و دیدگاهگیری) موثر بود؛ همچنین بازآموزی مزبور در کاهش راهبردهای غیرانطباقی نظمبخشی شناختی هیجان (شامل خودسرزنشگری، نشخوارگری ذهنی، فاجعهسازی و دگرسرزنشگری) موثر بود. همچنین نتایج تحلیل کواریانس تکمتغیری نشان داد که درکوتاهمدت و بلندمدت برنامة آموزشی در افزایش میزان تابآوری تحصیلی دانشجویان نیز موثر بود. بهطور کلی، نتایج مطالعه نشان داد که برنامة بازآموزی اسنادی در کمک به دانشجویان برای شناسایی توانمندی فردی (احساس فردی، نگرشها و باورها)، شناسایی و استفادة بهینه از منابع بیرونی (بسط احساس ایمنی و احساس حفاظتشدگی) و غنیسازی مهارتهای بینفردی و توانش حل مساله (مقاومت، شوخطبعی و تعامل) برای افزایش تابآوری تحصیلی آنان موثر واقع شده است.
The purpose of the study was to determine the effectiveness of attributional retraining
program on students’ emotion cognitive regulation strategies and academic resilience.
In this quasi-experimental research with pretest-posttest nonequivalent-group design
and follow up stage, 41 undergraduate students at Shahid Beheshti University in the
experimental group and control group, before and after the training, responded to
Garnefski, Kraaij & Spinhoven Emotion Cognitive Regulation Questionnaire and
Martin & Marsh Academic Resilience Scale. The experimental group received 7
resilience training sessions (2 hours a session). The results of multivariate covariance
analysis, in the short term and long term, indicated that attributional retraining program
was effective in increasing adaptive cognitive coping strategies (including acceptance,
positive reappraisal positive refocusing, refocus on planning, and perspective taking),
and also it was effective in decreasing non-adaptive cognitive coping strategies
(including on self-blame, rumination, catastrophizing and other-blame). Also, results of
univariate covariance analysis showed that attributional retraining program was
effective in increasing academic resilience in the short term as well as long term.
Generally, these findings suggest that attributional retraining program was effective in
improving the resilience of identifying and making optimum their personal power
(personal feeling, attitudes and beliefs), find and make full use of their external
resources (development of safety and feeling of protection), and mastering their
interpersonal skills and problem solving ability (such as persistence, humor and
communication).