چکیده:
بر اساس آمارهای بینالمللی، سالانه مقدار زیادی از تولیدات بخش کشاورزی بین 10 تا 50 درصد به صورت ضایعات از چرخه مصرف خارج میشود. در کشور ما نیز به طور متوسط ۳0 درصد یا به عبارتی 420 هزار تن از محصولات کشاورزی به دلیل نارساییهای موجود در سیستم نگهداری، تبدیل و توزیع، ضایع میشود. این در حالی است که 70 درصد از ضایعات و پسماندهای کشاورزی کشور ارگانیک و حیاتی است و میتواند به خاک برگردد. از اینرو برخلاف وجود قابلیتهای غیرقابل انکار در بخش کشاورزی، مشکل عمده ساختار کشاورزی، فقدان سازماندهی مناسب در مدیریت جامع و فقدان ایجاد انگیزه در بهرهبرداری بهینه و پایداری از منابع است. این تحقیق که به روش مروری و با استفاده از اسناد کتابخانهای و کاوش رایانهای در شبکه اطلاعات جهانی تدوین شده است. ضمن بررسی مفهوم ضایعات و پسماندهای کشاورزی و بررسی وضعیت ضایعات و پسماندهای کشاورزی کشور به فواید استفاده از پسماندهای کشاورزی از طریق بازیافت پسماندهای محصولات کشاورزی و مواد حاصل از آن، توسط روشهای مدیریت ضایعات و پسماندهای کشاورزی را مورد بررسی قرار میدهد و همچنین به چهار اﺻﻞ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ، اﺳﺘﻔﺎده دوﺑﺎره از ﺗﻮﻟﻴﺪات، ﺑﺎزﻳﺎﻓﺖ و اﺣﻴﺎی اﻧﺮژی ﺗﺄﻛﻴﺪ دارد. برای رسیدن به خودکفایی نسبی، جدای از افزایش تولید، باید به مسئله ضایعات کشاورزی و چگونگی بازیافت آن در مدیریت پسماند محصولات کشاورزی چارهجویی کرد. بنابراین با به کاربردن روشهای مناسب مدیریت پسماند و ضایعات کشاورزی که در این مطالعه به آنها اشاره خواهد شد در راستای کاهش تولید ضایعات و پسماندهای کشاورزی و استفاده بهینه از آنها ضمن افزایش بهروری، خسارت وارده به منابع پایه کاهش مییابد و از سوی دیگر گامی مهم در راستای رسیدن به اهداف توسعه پایدار و حفظ محیطزیست برداشته میشود.
According to international data information, the annual amount of agricultural production 10-50% percent is removed from the consume cycle. In our country, an average of 30 percent, or about 420 thousand tons of agriculture products due to lack of system maintenance, conversion and distribution, are wasted. However, 70% has organic life agricultural waste, and it can return to the soil. Hence, despite the undeniable potential in agriculture, one major problem for agricultural structures is lack of proper organization management and motivation on the sustainable utilization of resources. Present study, is an overview of the document library, research computerized, in global information networks. Also it is reviewed the concept of agricultural waste and recycling managing of agricultural waste for the benefits and also emphases on four principal: reductions raw materials, re-use of products, recycling and recovery of energy. According to study, it seems that, in order to achieve self-sufficiency ratio, apart from increasing production in agriculture, an alternative should find to deal with the issue of waste management recycling and waste of agricultural products. Thus, through the applying appropriate methods, agricultural waste management that will be addressed in this study, cause to reduce agricultural waste and lead to efficient use of them, and increase staff productivity and also reduce damage to the resource base and caused important steps toward achieving sustainable development and developing environmental protection.
خلاصه ماشینی:
بنابراين با به کاربردن روش هاي مناسب مديريت پسماند و ضايعات کشاورزي که در اين مطالعه به آنها اشاره خواهد شد در راستاي کاهش توليد ضايعات و پسماندهاي کشاورزي و استفاده بهينه از آنها ضمن افزايش بهروري ، خسارت وارده به منابع پايه کاهش مي يابد و از سوي ديگر گامي مهم در راستاي رسيدن به اهداف توسعه پايدار و حفظ محيط زيست برداشته مي شود.
از آنجايي که مهم ترين عامل افزايش ميزان ضايعات و پسماندهاي کشاورزي مسئله تخريب محيط زيست است و از سويي ديگر لزوم حفظ محيط زيست و بهره برداري بهينه از منابع طبيعي ، از ضرورت هاي برنامه ريزي توسعه است ، ضرورت و اهميت حفظ محيط زيست و حفاظت از منابع طبيعي براي بقاي تداوم و پايداري زندگي انسان ، ارتقاي شرايط زندگي و معيشت در نواحي روستايي ، زمينه حفاظت از محيط زيست و منابع طبيعي کشور را فراهم مي آورد (قاسمي سياني و کلانتري خليل آباد، ١٣٨٤).
بنابراين توجه به ضايعات و پسماندهاي کشاورزي اهميت فراواني در راستاي رسيدن به توسعه پايدار دارد، که مي توان توسط مديريت صحيح پسماندهاي بخش کشاورزي و همچنين کاهش ضايعات اين بخش ، به منظور رسيدن به اهداف توسعه پايدار، توليد انرژي هاي زيستي و حفظ محيط زيست گام برداشت .
طبق مطالعات کومو و همکاران ، حدود يک چهارم محصولات کشاورزي توليد شده در جهان در عرضه زنجيره غذايي از بين مي روند و ضايع مي شوند که براي اين مقدار از ضايعات در حدود ٢٣ الي ٢٤ درصد از کل آب هاي شيرين ، گندم زارها و کودهاي شيميايي مورد استفاده قرار مي گيرند.