مقایسه دیدگاه ملاصدرا و علامه شعرانی درباره آموزه بداء مقاله

نویسنده: نويی، ابراهیم ؛ میرزایی، عباس ؛

اندیشه نوین دینی پاییز 1400 - شماره 66 ، ب (وزارت علوم/ISC (‎14 صفحه - از 27 تا 40 )

کلیدواژه ها: ملاصدرا علامه شعرانی صفات خداوند تقدیر الهی آموزه بداء عصمت معصومان

چکیده:

چگونگی تببین آموزه بداء و تحلیل رابطه آن با صفات خداوند، تقدیر الهی و علم و عصمت معصومان (علیهم السلام) از دیدگاه ملاصدرا و علامه شعرانی، مسأله پژوهش حاضر است. پژوهش پیش رو به روش توصیفی، تحلیلی به بررسی مبانی ملاصدرا و علامه شعرانی درباره آموزه بداء، پرداخته و یافته های آن از این قرار است که ملاصدرا با بهره گیری از مبانی حکمت متعالیه، حقیقت بداء را تبیین و رابطه آن با صفات خداوند، تقدیر الهی و عصمت معصومان (علیهم السلام) را در این چارچوب، تحلیل کرده است. علامه شعرانی نیز هر چند در چارچوب حکمت متعالیه، اما با توجه به مبانی حدیثی - کلامی خود، هرگونه تغیّر و تبدّل در صفات خداوند و تقدیر الهی را محال دانسته و بداء به معنای مدّ نظر ملاصدرا را نقد می کند. وی همچنین با استفاده از برهان لطف، عدم امکان وقوع بداء در اخبار معصومین (علیهم السلام) را اثبات می کند.

خلاصه ماشینی:

پژوهش پيش رو به روش توصيفي، تحليلي به بررسي مباني ملاصدرا و علامه شعراني درباره آموزه بداء، پرداخته و يافته هاي آن از اين قرار است که ملاصدرا با بهره گيري از مباني حکمت متعاليه، حقيقت بداء را تبيين و رابطه آن با صفات خداوند، تقدير الهي و عصمت معصومان^ را در اين چارچوب، تحليل کرده است. علامه شعراني نيز هر چند در چارچوب حکمت متعاليه، اما با توجه به مباني حديثي - کلامي خود، هرگونه تغير و تبدّل در صفات خداوند و تقدير الهي را محال دانسته و بداء به معناي مدّ نظر ملاصدرا را نقد مي کند. وي براساس مباني مانند فقر وجوديِ وجود ممکن، قول به وجود افلاک و تقسيم آن به افلاک داراي نفوس کلي و جزئي، تقسيم علم الهي به علم واجب و علم ممکن، تقسيم قضا به قضاي ذاتي و فعلي و تقسيم قدر به قدر علمي و عيني، حقيقت بدا، رابطه آن با صفات خداوند و تقدير الهي و عصمت معصومان را تبيين مي‌کند. اين تفکيک ميان نسخ و بدا از ديدگاه ملاصدرا، فراتر از تمايز آنها در حوزه کاربرد است؛ زيرا مطابق اين ديدگاه، بداء، اعم از ثبوت و اثبات است، در بدا ثبوتي، تغيير و محو و اثبات در نفوس جزئي فلک که همان لوح محو و اثباتند، رخ مي‌دهد که مرتبه‌اي از مراتب علم الهي هستند.

دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار, , , )

دانلود PDF
دانلود HTML

لینک کوتاه:

صفحه:

ورود / عضویت

برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. در صورتی که عضو نیستید از قسمت عضویت اقدام فرمایید.

ورود

عضویت

تحتاج دخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.
إن كنت لا تقدر علی شراء الاشتراك عبرPayPal أو بطاقة VISA، الرجاء ارسال رقم هاتفك المحمول إلی مدير الموقع عبر webmaster@noormags.com .

You need Sign in to view the content of the article. If you are not a member, proceed from part Sign up.
If you fail to purchase subscription via PayPal or VISA Card, please send your mobile number to the Website Administrator via webmaster@noormags.com .

ورود / عضویت

ورود

عضویت