چکیده:
سابقه و هدف: ایران کشوری با فرهنگهای گوناگون و تمدنی باستانی است؛ لذا میراث تاریخی از پزشکی سنتی و عامیانه را دارا میباشد. مطالعه حاضر در پی بررسی اتنوبوتانی شهرستان سقز در استان کردستان ایران است که در این منطقه مردم کرد زبان زندگی میکنند.
مواد و روشها: مطالعه به روش مقطعی در سالهای ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ انجام گرفت گیاهان روییده شده در مناطق مختلف جمع آوری گردید و پس از خشک کردن وپرس کردن نمونه و آماده سازی نمونهها به صورت هرباریوم مورد شناسایی علمی قرار گرفتند. مصاحبههای نیمه ساختار دار با ۱۴ تن از افراد مسن و درمانگران محلی صورت پذیرفت و از ایشان در خصوص نام محلی گیاهان، مورد و شیوه کاربرد آنها سوال گردید.
یافتهها: در نهایت ۷۲ گونۀ گیاه دارویی از مناطق مختلف شهرستان سقز جمع آوری شد و پس از شناسایی علمی نام علمی، نام کردی و کاربردهای سنتی و محلی آنها ثبت گردید.
نتیجهگیری: کاربردهای خاص و جدید محلی برخی گیاهان میتواند دست مایه انجام پژوهشهای گسترده و نو در خصوص جنبههای فیتوشیمیایی و فارماکولوژیک گیاهان مزبور در حیطه مطالعای گیاه درمانی گردد.
Background and Purpose: Iran is a multicultural country with an ancient civilization, so it has historical heritage of folk and traditional medicine. The present study provide ethno botanical evaluation of Saghez (Kurdistan, Iran) were Kurdish people live there.
Methods and Materials: Cross sectional study was conducted in 2013, 2014. The plants were collected, identified botanically and their vocher specimens were gathered. 14 local herbalist and elderly people were interviewed according to semi-structured questionnaire.
Results: 72 species was collected and distinguished. Persian and Kurdish names and traditional usage of these plants were recorded. Most of them were used for intestinal and respiratory disease.
Conclusion: Special and new use of collected plants could be proposed new aspects of phytochemical and pharmacological studies in the phytomedecinal research fields.