مطالعۀ میکروارگانیسم‌‌ های پاتوژن و پروبیوتیک در نمونۀ فرآورده های دارویی طب سنتی ایران مقاله

سابقه و هدف: با گسترش روزافزون طب سنتی و متعاقب آن استفاده از داروهایی که فرآوردۀ دارویی طب سنتی خوانده می‌شوند و همچنین افزایش مقبولیت این نوع از داروها در بین مردم، اهمیت بررسی ویژگی‌های کنترلی فرآیند ساخت این‌گونه داروها نمود بیشتری پیدا می‌کند. یکی از مسائل مهمی که از منظر تولید صنعتی داروها واجد اهمیت بسیار است، کنترل میکروبی است. تا کنون مطالعات کمی بر روی کنترل‌های این‌گونه فرآورده‌ها انجام شده است. این مطالعه با هدف بررسی محتوای میکروبی و همچنین محتوای پروبیوتیک فرآورده‌های ترکیبی سنتی ایران صورت گرفت. مواد و روش‌ها: در این مطالعۀ مقطعی که از اسفندماه ۱۳۹۶ تا مهرماه ۱۳۹۷ در شهر شیراز انجام شد، تعداد ۲۷ فرآوردۀ مختلف به صورت تصادفی از سلامتکدۀ طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز تهیه شد و محتوای کلی باکتری‌های هوازی زنده، وجودداشتن یا وجودنداشتن میکروارگانیسم‌های پاتوژن از جمله «استافیلوکوکوس ارئوس»، «اشرشیا کلای»، «سودوموناس ائروژینوزا»، «سالمونلا»، «شیگلا» و تعداد کلی مخمرها و قارچ‌ها، طبق روش اعلام شده در فارماکوپه، با رقیق‌سازی متوالی نمونه‌ها و سپس کشت نمونه‌ها به روش پلیت گسترده در محیط کشت‌های مناسب و همچنین اعتبارسنجی روش کنترل میکروبی، بررسی شد. علاوه بر این وجود یا عدم وجود «لاکتوباسیلوس‌ها» نیز، به روش ذکر شده در بالا، بررسی شد. یافته‌ها: نتایج کشت‌های میکروبی حاکی از آن بود که تمام ۲۷ فرآوردۀ تحت مطالعه، حداقل معیارهای مقبول محتوای میکروبی، از نظر فارماکوپه اروپا (۲۰۱۷) را دارا می‌باشند. همچنین ۶ مورد از فرآورده‌ها، به‌عنوان فرآورده‌های حاوی «لاکتوباسیلوس» شناسایی شدند. نتیجه‌گیری: به‌طور کلی، برمبنای مطالعۀ حاضر، نبود آلودگی میکروبی فرآورده‌های سنتی سلامتکدۀ طب سنتی شهر شیراز و انطباق آن با استانداردهای روز دنیا برای تولید صنعتی داروها نشان داده شد. حضور «لاکتوباسیلوس‌ها» در این فرآورده‌ها نشان داد که با مطالعات بیشتر در زمینۀ شناخت محتوای پروبیوتیکی ترکیبات فرآورده‌های سنتی و پتانسیل‌های آن‌ها، می‌توان از این ترکیبات به عنوان یک عامل موثر در تولید پروبیوتیک‌ها استفاده کرد و گام‌های بلندتری در جهت تولید محصولات فراسودمند جدید برداشت.

Background and purpose: By increasing the spread of Persian medicine and the consequent use of the related traditional products, the importance of reviewing the control characteristics of these drugs is further enhanced. One of the important controls is microbial control. Also, due to the fermentative nature of some of these products, probiotic microorganisms are likely to be present in traditional medicine products. Accordingly, we decided to review the microbial contamination and probiotic potential of some of these products. Methods and Materials: In this study which performed during March 2017 to October 2018 in Shiraz-Iran, 27 different traditional medicine products were randomly purchased from Persian medicine Health Center of Shiraz. The total number of products aerobic bacteria and the total number of yeasts and fungus were counted. Also the presence or absence of pathogen microorganisms such as Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa, Salmonella and Shigella were checked out. The method was performed by diluting the samples and then cultivating the specimens with pour plate method in an appropriate specific culture medium. To ensure the results, the microbial control method was validated. In addition, the presence or absence of Lactobacillus was also investigated in the manner described above. Results: The results of microbial cultures showed that all 27 products studied had the least acceptable criteria for microbial content, according to the European Pharmacopoeia 2017. Six samples were identified as the products containing Lactobacillus spp. Conclusion: The presence of Lactobacillus in such products shows the importance of further studies on the probiotic content of such traditional products as a new source for the production of probiotics, and consequently as the new functional products.