چکیده:
از دهه 1820 به بعد، احزاب به عنوان راهکاری برای تحقق مردم سالاری پدیدار و در اداره کشورها صاحب نقش گردیدند. در ایران نیز در پی مشروطه، احزاب شروع به فعالیت نمودند. اما متاثر از شرایط، نقش آنها در حاکمیت متفاوت بود. در این مقاله با روش هرمنوتیک مولف محور به عنوان گامی در سیر تکاملی تحقیقات در زمینه جایگاه احزاب در ایران، چگونگی نگرش و نقش هاشمی رفسنجانی به عنوان یکی از عناصر فعال در مبارزات قبل از انقلاب و از پایه های حکومت در بعد از انقلاب را به عنوان سوال محوری مطرح می نماییم. پس از بررسی می بینیم که وی معتقد به کارهای تشکیلاتی و مدنی، و تحزب بوده و از موسسین جامعه روحانیت مبارز و حزب جمهوری اسلامی و حزب کارگزاران سازندگی می باشد. او امکان تحقق تحزب را تابع شرایط سیاسی و درک جامعه میدانست و مشوق نظام نوین حزبی در ایران بود.
خلاصه ماشینی:
در اين رابطه بايد بررسي کرد که عناصر اصلي حاکميت و از جمله هاشمي رفسنجاني، در مورد تحزب چگونه ميانديشيدند و اينکه آيا ايشان اعتقادي به تحزب داشته ؟ اگر داشته چرا در دوران رياست جمهوري او تحزب نقش بسزايي در حاکميت نداشته است ؟ مشکلات تحزب در ايران از ديدگاه ايشان چه بوده است ؟ چگونه بعد از گذشت بيش از يکصد سال از نهضت مشروطه و تشکيل حزب در ايران و 188 پس از سپري شدن بيش از چهل سال از انقلاب اسلامي، هنوز تحزب در کشور به معناي صحيح آن محقق نگرديده است ؟ريشه يابي دلايل و عوامل موثر در اين موضوع از ضرورت هاي امروز و فرداي جامعه ايراني است و در اين زمينه بررسي ديدگاه کساني که هم در ايجاد تحزب نقش موثر داشته و هم در عرصه اجرايي حاکميت ، مسئوليت هاي کلان داشته اند، از اهميتي مضاعف برخوردار است و بدون ترديد هاشمي رفسنجاني از جمله چنين شخصيت هايي است که از لحاظ نظري و فکري داراي ديدگاه خاص بوده و ابراز نظرهايي در اين زمينه از وي بجا مانده است که در اينجا به تحليل و بررسي آنها ميپردازيم .
درسال ١٣٧٤که هاشمي از طرفي احساس ميکرد زير بناي سازندگي در کشور شکل گرفته است و جامعه نيز زمينه لازم براي مشارکت مدني در اداره کشور را پيدا کرده است و از طرف ديگر کم 196 کم خطر انحصارطلبي در گروه ها و افراد خودنمايي مينمود، او که عضو و از موسسين جامعه روحانيت مبارز بود، تصميم گرفت درآستانه انتخابات مجلس پنجم ، همراه با تعداد ١٦ نفر از اعضاي دولت و مسئولين اجرايي کشور، تحت عنوان جمعي از کارگزاران سازندگي، ليستي را ازکانديداهاي سراسرکشور، تهيه و مورد حمايت قرار دهند.
(
, 
, 
)
