چکیده:
با ورود فناوری اطلاعات به حوزه نظام های پرداخت، پرداخت های سنتی جای خود را به پرداخت های الکترونیک داده و سبب شکل گیری تغییراتی در متغیرهای پولی شده است که این تغییرات می تواند بر سیاست های پولی نیز اثرگذار باشد. در این مقاله با استفاده از داده های سری زمانی فصلی از سال 1383 تا 1392 و با استفاده از روش های اقتصادسنجی تاثیر افزایش حجم تراکنش دستگاه های خودپرداز و پایانه فروش بر روی اسکناس و مسکوک و حجم پول بررسی شده است. یافته ها نشان می دهد افزایش حجم
تراکنش دستگاه های خودپرداز باعث افزایش اسکناس و مسکوک و کاهش حجم پول شده است. همچنین، افزایش حجم تراکنش دستگاه های پایانه فروش باعث کاهش چشمگیر اسکناس و مسکوک و افزایش حجم پول شده است. از سوی دیگر، با توجه به افزایش نسبی حجم تراکنش دستگاه های پایانه فروش نسبت به حجم تراکنش دستگاه های خودپرداز می توان متوجه شد که حرکت به سمت نظام پرداخت های الکترونیکی به افزایش حجم پول و کاهش حجم اسکناس و مسکوک منجرشده است.
With the entering of information technology into the field of payments systems, the traditional payments systems have been replaced by the electronic payments systems, and cause formation of certain changes in the composition of monetary variables, which can in turn affect on concerned monetary policies.
In this paper, an attempt is made to examine the impacts of increase in the volume of Automated Teller Machines (ATM) transactions and Point Of Sale (POS) transactions on demand for currency and coins and narrow money supply, vis-a-vis using quarterly time series data from 2004 to 2013 and applying various econometrics methods. The results prima facie indicate that increase in (ATM) transactions may lead to augmentation of demand for currency and coins and mitigation of volume of narrow money per se. Similarly, rising the volume of (POS) transactions, have reduced significantly the demand for currency and coins and have boosted the volume of narrow money supply. Thus, with respect to relative escalation of volume of (POS) transactions compared to volume of (ATM) transactions, we can conclude that moving towards electronic payments systems may lead to upsurging the volume of narrow money supply and diminishing the demand for currency and coins, quid pro qua.
خلاصه ماشینی:
بررسي اثر حجم تراکنش هاي الکترونيکي بر تقاضاي اسکناس و مسکوک و حجم پول دکتر داود دانش جعفري ، دکتر جاويد بهرامي ، مجتبي راعي دهقي چکيده با ورود فناوري اطلاعات به حوزه نظام هاي پرداخت ، پرداخت هاي سـنتي جـاي خـود را بـه پرداخـت هـاي الکترونيـک داده و سـبب شکل گيري تغييراتي در متغيرهاي پولي شده است که اين تغييرات ميتواند بر سياست هاي پولي نيز اثرگذار باشـد.
اهميت بررسـي تـأثير توسعه و گسترش استفاده از ابزارهاي پرداخت الکترونيکـي بـر متغيرهـاي پـولي نشـأت گرفتـه از ايـن موضوع بوده که پول رايج به عنوان يک قدرت غالب براي بانک مرکزي در اجـراي سياسـت هـاي پـولي محسوب ميشود١ و چگونگي اجراي سياست هاي پولي بسته به تشخيص صحيح تغييـرات پارامترهـاي پولي است که به دليل توسعه ابزارهاي جديد پرداختي مانند کارت هاي بدهي ،٢ کـارت هـاي اعتبـاري، 3 پول الکترونيکي و دستگاه هاي خودپرداز و پايانه فروش تحت تأثير قرار ميگيرند٤ تا جايي کـه ممکـن 5 است توانايي کنترل حجم نقدينگي و قدرت سياستي بانک مرکزي نيز تحت تأثير قرار گيرد.
The Demand for Money, Financial Innovation, and the Welfare Cost of Inflation: An Analysis with Households Data; NBER Working Papers, No. 6593.
Do Credit and Debit Cards Induce an Evaporation of Cash in Mauritius?, International Research Journal of Finance and Economics, 36: PP 16-24.
Payment Cards and Money Demand in Belgium, Katholieke Universiteit Leuven, International Economics in its Series International Economics Working Papers Series with Number ces 0116.
(
, 
, 
)
