چکیده:
محرکهای مالی R&D شامل مشوقهای مالیاتی، یارانهها، گرنتها و سایر انگیزههاست که توسط دولت برای حمایت فعالیتهای R&D اعمال میشود. عملکرد اقتصادی میتواند از کشورهای دیگر متاثر شود. در این مطالعه محرکهای مالیاتی بهعنوان حمایتهای غیرمستقیم و سوبسیدهای مستقیم بهعنوان حمایتهای مستقیم در نظر گرفتهشده است. هدف شناسایی مناسبترین مدل فضایی و مقایسه این محرکها با رویکرد مدل دادههای تابلویی پویای فضایی برای دوره (2016-2005) و برای منتخبی از کشورهای اروپایی عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)، جنوب شرقی آسیا و آسیای مرکزی است. برای در نظر گرفتن رویکرد فضایی، از مجاورت جغرافیای و اقتصادی (تجارت دوطرفه و رابطه فناوری دوطرفه) استفادهشده است. با توجه به نتیجه آزمون موران خودهمبستگی فضایی برای کشورهای منتخب اروپایی (OECD) و جنوب شرق آسیا در دو حالت تجارت دوطرفه و روابط فنآوری دوطرفه و برای کشورهای منتخب آسیای مرکزی در فنآوری دوطرفه تائید شد. با تائید مدل (SDM) محرکهای مالی دارای اثرات کل (اثرات داخلی و خارجی) است. برای کشورهای منتخب اروپایی (OECD) اثرات مثبت و معنیدار محرکهای مالیاتی و سوبسیدهای مستقیم تائید شد. برای کشورهای جنوب شرق آسیا حمایتهای غیرمستقیم اثر داخلی منفی ولی اثر خارجی مثبت دارد. در کشورهای آسیای مرکزی که ایران نیز جزو این کشورها است حمایتهای مستقیم دارای اثر داخلی مثبت ولی اثر خارجی منفی دارند. همچنین اثرات مثبت محرکهای مالیاتی برای این کشورها تائید نشد.
R&D financial stimuli include tax incentives, subsidies and other incentives applied by the government to support R&D activities. Economic performance can be affected by other countries. In this study, tax incentives are considered as indirect support and subsidies as direct support. The goal is identifying the most appropriate spatial model and comparing these stimuli with the spatial dynamic panel model approach for the period (2005-2016) and for the selection of the OECD, Southeast Asia and Central Asia countries.In order to consider the spatial approach, the geographic and economic proximity (bilateral trade and bilateral technology relationship) has been used. According to the results of the Moroccan test, spatial correlation was confirmed for selected European countries Organization for Economic Co-Operation and Development (OECD) and South-East Asia by bilateral trade and bilateral relations and for the Central Asian countries in bilateral technology. With approval of model (SDM), financial stimuli have total impacts (direct and indirect effects). For OECD and South-East countries, positive and significant effects of tax incentives and subsidies have been confirmed. The indirect supports have negative domestic but positive international impacts on Asian southest countries. In Central Asian countries where Iran is also a member of these countries, direct support has positive, but negative external impacts. Also positive impacts of tax incentives for these countries were not approved.
خلاصه ماشینی:
اقتصاد و تجارت نوین، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی فصلنامة علمی (مقالۀ علمی ـ پژوهشی)، سال چهاردهم، شمارة اول، بهار 1398، 125 – 150 تأثیرات داخلی و خارجی محرکهای مالی تحقیق و توسعه (R&D): رهیافت مدلهای دادههای تابلویی پویای فضایی رقیه نظری 1 کامبیز هژبر کیانی 2 ، قدرتاله اماموردی 3 ، کامبیز پیکارجو 4 چكیده محرکهای مالی R&D شامل مشوقهای مالیاتی، یارانهها، گرنتها، و سایر انگیزههاست که توسط دولت برای حمایت فعالیتهای R&D اعمال میشود.
بهنظر گولز و دی لاپوتری (Guellec and De La Potteri 2002) و بهاعتبار مطالعات OECD بودجۀ دولت برای فرایند تحقیق و توسعۀ بخش کسبوکار (government funding of business R&D) شامل مشوقهای مالیاتی (tax incentives)، یارانهها (subsides)، گرنتها (grants)، و تدارکات (procurments) است که توسط دولت برای حمایت فعالیتهای تحقیق و توسعۀ افراد و سازمانها اعمال میشود.
مونتمارتین و هررا (Montmartin and Herrera 2015) با مطالعۀ کشورهای عضو OECD و استفاده از مدلهای دادههای تابلویی فضایی به این نتیجه رسیدند که محرکهای مالیاتی تأثیرات مثبت دارند و یک رابطۀ جانشینی بین یارانهها و محرکهای مالیاتی تحقیق و توسعه وجود دارد.
اثرات داخلی و خارجی برای مدل دوربین فضایی (SDM) با مجاورت فناوری دوطرفه {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} *** معنیداربودن در سطح یک درصد، ** معنیداربودن در سطح پنج درصد، * معنیداربودن در سطح ده درصد منبع: یافتههای تحقیق باتوجهبه جدولهای 5 و 6 حمایتهای غیرمستقیم (محرکهای مالیاتی) در کشورهای OECD هم در تجارت دوطرفه و هم فناوری دوطرفه دارای تأثیرات کل (داخلی و خارجی) مثبت و معنیدار است، بهطوریکه ضریب آن در تجارت دوطرفه 129/0 و در فناوری دوطرفه 102/0 است.