چکیده:
شفیعی کدکنی از جمله شاعران معاصر است که در عین پایبندی به سنّت و تأثیر از میراث گرانسنگ ادب فارسی و پشتوانۀ غنی فرهنگی، در اشعار خود طرفدار نوجویی و نوآوری نیز بوده است؛ او هم از سنّت شعر فارسی تأثیر میپذیرد و هم از جریانات شعری معاصر ایران و جهان. ملاک و میزان هنر نزد او ارزش هنری، اندیشگی و معنایی آن است و هر رویکرد شعری که منطبق با این معیارها باشد، مورد اقبال اوست. از جمله مکاتب و رویکردهای شعری جدید که به خاطر ارزش هنری مورد توجّه او بوده است، ایماژیسم و شعر دیداری است. در مجموعه اشعار او، نمونههای ارزشمندی در این دو شیوه و منطبق با اصول و معیارهای این دو، وجود دارد. تاکنون پژوهشی در مورد اشعار ایماژیستی و دیداری شاعر صورت نگرفته است؛ حال آنکه این بخش از اشعار شاعر از غنای هنری و احساسی بالایی برخودارند؛ شاعر به کمک تصاویر عینی و ملموس، لحظاتی گذرا را به تصویر کشیده و جاودانه کرده است. این اشعار ایماژیستی که غالبا غیرایدئولوژیک و صرفا زیباست، شایسته توجّه و دقّت نظر مخاطب برای التذاذ هنری است. در کنار این، شفیعی هنرمندانه از شیوۀ نوشتاری نیز در مواردی برای القاء و انتقال موضوع و مضمون سود جسته است و هماهنگی بی بدیلی بین مضمون و شکل نوشتاری خلق کرده است و خصلتی زیبایی شناسانه به شعر خود داده است. پژوهش حاضر به بحث و بررسی این نمونهها میپردازد و با شیوهای تحلیلی-توصیفی تلاش دارد تا اشعار ایماژیستی و دیداری شاعر را مورد مطالعه قرار دهد.
Shafii Kadkani is one of the contemporary iranian poets. Shafii in same time inspire from the traditions and innovations in his poetry. The persian poetry traditions and innovations and modern poetic currents, reflected in his poems. His approach in poetic criticism oriented to the meaning and he is a idological poet in some time. as well as the meanigfully, clarity is othere principl in his literary approach and does not like the meaning Ambiguity. also he not like the language-centrism and emphasis the lingustic and word game. Imagism and conceret poem are the two modern poetical current that intrested for Shafii Kadakani and he compose the poems with coincidence from principles of this poetic currents.till now,not done a research around the Shafiies conceret poems and imagism, while this section of Shafiies poem have a high emotional and artistic richness. In this poems, Shafii portray a Fleeting moment with concrete and tangible images and with a artificial imagery immortalized it. this imagistic poems that Usually Non-ideological and are Purely beautiful, worthy to the attention of Audience for Artistic acceptance. beside of this, Shafii has created a harmony between theme and writing form of poets and compose a conceret poems. Because of a this,he created Aesthetic trait for this poems. In this article, imagistic and conceret poems of shafii kadkani were investiaged and efforted the principles and criteria of currents be clear in some poems of Shaffii kadkani
خلاصه ماشینی:
» (شفيعي کدکني، ١٣٥٠: ٣١٨)؛ بر همگان روشن اسـت که شـعر سـبک خراساني در توصيف ، خود را به نقاشي نزديک ميکند و شاعران به مانند نقاشاني، مناظري بکر از طبيعت را تصوير ميکنند که مخاطب را مسحور زيبايي خويش ميکند و در بسياري موارد تصوير براي تصوير است ؛ في المثل در تصوير زير از منوچهري دامغاني: هر سـاعتکي بط سـخني چند بگويد/ در آب جهد جامه دگر بار بشـويد/ در آب کند گردن و در آب بپويد/ گويي که همه چيزي در آب بجويد/ چون ســينه بجنباند و يک لخت بپويد/ از هر ســر پرش بجهد لولي شهوار (منوچهري دامغاني به نقل از فتوحي، ١٣٨٥: ٤٠٨) شــفيعي کدکني نيز اگرچه شــاعري متعهد و آرمانگراســت و آرمان هاي اجتماعي و انســاني، بخش عمده ي شـــعر او را به خود اختصـــاص ميدهد و در نمادها و تصـــاويري که ملهم از طبيعت اســـت ، اين انديشه ها را ميگنجاند و پديده هاي طبيعي را نمادهايي از موضوعات سياسي و اجتماعي قرار ميدهد؛ ولي غافل از تصـوير براي تصـوير و بعد زيبايي تصـوير نيز نيسـت و در مواردي اين شيفتگي به تصوير محض ، سبب ميشود تا تصوير براي تصوير خلق شود و صرفا، زيبايي تصوير مد نظر باشد.
» (شفيعي کدکني، ١٣٨٧: ١٣٤) در شعر زير نيز، آنچه شاعر را مسحور خود کرده ، زيبايي طبيعت و رنگارنگي گل ها و گياهان است و اين سـحرانگيزي سبب شده ، شاعر در قالب تصاويري ملموس و عيني، تابلوي نقاشي زيبا را پيش چشم ما مجسم کند و بر تکيه و تأکيد ايماژيست ها به تصاوير بيروني و ملموس ، صحه بگذارد.