چکیده:
امروزه کرامت انسانی محور و مبنای حقوق بشر تلقی شده و پیشرفت و توسعهی پایدار در هر جامعه، مستلزم رعایت آن است. از این رو در بند اول سیاستهای کلی نظام اداری کشور که توجه و اجرای برنامههای آن از ضرورتها و اهداف هر دستگاه دولتی به شمار میرود، به برنامه نهادینهسازی فرهنگ سازمانی مبتنی بر ارزشهای اسلامی و کرامت انسانی و ارج نهادن به سرمایههای انسانی و اجتماعی اشاره شده است. بر این اساس در تحقیق حاضر بهمنظور ارائه الگویی جامع از کرامت انسانی در سازمانهای دولتی ایران، از روش پژوهش کیفی فراترکیب سندلوسکی و باروسو استفاده شده است. پس از شناسایی مقولات، مفاهیم و کدهای کرامت انسانی (الگوی مفهومی اولیه)، با استفاده از نظرهای خبرگان و انجام اصلاحات لازم، تبیین الگوی کرامت انسانی کارکنان میسر شد. در این پژوهش به منظور کاربردی کردن الگوی اکتشافی از فرایند فراترکیب، تعداد 218 پرسشنامه بین کارکنان یکی از سازمانهای دولتی (اداره کل ثبت اسناد و املاک استان آذربایجان شرقی) بهصورت نمونهگیری طبقهای توزیع شد و با استفاده از روش تحلیل عاملی تاییدی و نرم افزار لیزرل تجزیه و تحلیل انجام گرفت. در نتیجه ابعاد، مولفهها و شاخصهای الگوی مورد تایید قرار گرفتند. همچنین برای محاسبه ترکیب بهینه ابعاد کرامت انسانی، تعداد 40 پرسشنامه بین کارکنان یکی از یگانهای نیروی زمینی مستقر در شهرستان ویژه مراغه به صورت نمونهگیری هدفمند توزیع و با استفاده از روش الگوسازی فازی و نرم افزار مطلب مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق در این مرحله نشان میدهد، چنانچه میزان توجه کارکنان به ابعاد عملکردی (33%)، رفتاری (31%)، ذهنی و روانی (30%) و جسمی (6%) باشد؛ آنگاه حداکثر میزان کرامت انسانی آنان در سازمان به میزان (1/62) خواهد بود.
Human dignity is identified as the backbone of human right and its preservation is also taken as the key of permanent progress and development in every society. Therefore, internalization of organizational culture in light of Islamic values, human dignity and reverence for human and social capital is considered as the main and crucial policy in organization’s administration system and the implementation of such a planning is the primary purpose of many organizations. To delve into this issue in this study, as a qualitative study including meta-synthesis method, this study was an attempt to propose a comprehensive model of personnel human dignity in government agencies. To do so, the components of this phenomenon were identified in the early stages of investigation. Thereupon, the concepts and the components of personnel human dignity were emerged as a result of elite and expert consultation and also the analysis of primary conceptual model. In a bid to apply the exploratory model in terms of meta- synthesis method, the study was conducted through administering a questionnaire among population of 218 personnel affiliated to the department of real estate and registration office in Azerbaijan who was randomly selected based on stratified sampling method. To analyze the data, the confirmatory factor analysis and LISREL software analysis were also run in this study. Thereupon, the components and the parameters of human dignity model were emerged as the result of analysis. Moreover , in an attempt to identify the optimized dimensions of human dignity, 40 questionnaires were also administered among personnel of the Iranian army ground force in Maragheh who were randomly selected based on purposeful sampling method. Moreover, data analysis was run through fuzzy modeling in Matlab software. The findings revealed that in terms of significance of human dignity components, if the personnel pay more attention to the components of human dignity including performance dimension (33%), behavioral dimension (31%), mental and intellectual dimension (30%) and physical dimension (6%), consequently, human dignity of an organization will possess the highest rank in terms of value (62.1).
خلاصه ماشینی:
بر این اساس در تحقیق حاضر به منظور ارائه الگویی جامع از کرامت انسانی در سازمان های دولتی ایران ، از روش پژوهش کیفی فراترکیب سندلوسکی و باروسو استفاده شده است .
در این پژوهش به منظور کاربردی کردن الگوی اکتشافی از فرایند فراترکیب ، تعداد ٢١٨ پرسشنامه بین کارکنان یکی از سازمان های دولتی (اداره کل ثبت اسناد و املاک استان آذربایجان شرقی) به صورت نمونه گیری طبقه ای توزیع شد و با استفاده از روش تحلیل عاملی تاییدی و نرم افزار لیزرل تجزیه و تحلیل انجام گرفت .
همچنین برای محاسبه ترکیب بهینه ابعاد کرامت انسانی، تعداد ٤٠ پرسشنامه بین کارکنان یکی از یگان های نیروی زمینی مستقر در شهرستان ویژه مراغه به صورت نمونه گیری هدفمند توزیع و با استفاده از روش الگوسازی فازی و نرم افزار مطلب مورد بررسی قرار گرفت .
واژه های کلیدی: کرامت انسانی، روش فراترکیب ، منطق فازی، سیاست های کلی نظام اداری کشور، نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران ١ دانشیار مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین ٢ دانشیار مدیریت سیستم ها، دانشگاه تهران ٣ استاد مدیریت دولتی، دانشگاه علامه طباطبایی ٤ دکتری مدیریت منابع انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین ١- مقدمه با توجه به اینکه امروزه نقش و جایگاه انسان در سازمان ها انکار ناپذیر است و به گفته ی آرمسترانگ و بارون (٢٠٠٢)١ که معتقد بودند «خود کارکنان و مهارت ها، توانمندیها و تجربه جمعی، همراه با توانایی آنان در به کارگیری این موارد در جهت منافع سازمان ، اول اینکه سهم بزرگی در کامیابی سازمان دارد و دوم اینکه منبع مهمی برای برتری رقابتی است .