چکیده:
ارزیابی و سنجشِ کارایی، همواره یکی از دغدغههای مهم مدیران سازمانها است. از این رو سالهاست که روشها و تکنیکهای متعددی برای انجام این مهم مطرح شده و مورد استفاده قرار گرفته است. یکی از این تکنیکها-که سهم عمدهای در تحقیقات حوزههای علمی مرتبط با سنجش و ارزیابی دارد- تکنیک «تحلیل پوششی دادهها» است. در واحدهای دانشگاهی نیز به منظور ارزیابی کارایی و بهرهوری، از الگوهای ریاضی تحقیق در عملیات استفاده میشود. این الگوها مجموعهای از فعالیتهای آموزشی، پژوهشی و خدماتی را بهعنوان شاخصهای ورودی و خروجی در نظر میگیرند و با توجه به میزان اهمیت و تأثیرگذاری هر یک از این شاخصها در مجموعهی عملکرد، نسبت مجموع موزون خروجیها بر مجموع موزون ورودیها را به عنوان میزان کارایی واحدهای تصمیمگیرنده محاسبه میکند. در این مقاله با استفاده از تحلیل پوششی دادهها، کارایی فنی 17 گروه آموزشی دانشگاه افسری امام علی (ع) برای یک دورهی یک ساله ارزیابی شد. محاسبات در دو حالت بازدهی به مقیاس ثابت و بازدهی به مقیاس متغیر انجام پذیرفت. نتایج حاصل نشان میدهد که از مجموع 17 گروه مورد بررسی، 14 گروه کارا و در 3 گروه ناکارا هستند. ضمن رتبهبندی کارایی گروههای آموزشی، نقاط ضعف و قوت هر یک از گروهها و وضعیت استفاده از منابع نیز تبیین و بررسی شده است.
Assessment and the evaluation of effectiveness are taken as the crucial concerns of managers in many organizations. Therefore, in an attempt to delve into this issue many methods and techniques have been used many years. The technique of data envelopment analysis is of crucial significance and is also used widely in scientific studies dealing with assessment and the evaluation. Moreover, In terms of efficiency assessment, the mathematical models of operation research are widely used in the techniques of DEA in academic centers. In this model, the activities affiliated to the education, research and services are taken as the input and output parameters. Thereupon, based on the significance and the effectiveness of each performance parameters, the ratio of weighted sum of inputs and the outputs were analyzed and also identified as the efficiency parameters of decision –making units. This study was an attempt to assess the technical efficiency of 17 educational groups of Imam Ali military university through utilizing data envelopment analysis in yearly assessment. Additionally, the statistical analysis was run in terms of constant and variable scales outputs. The findings revealed that among 17 educational groups, 14 groups enjoyed efficiency while 3 educational groups have suffered inefficiency. Finally, the educational groups were ranked in terms of performance and their strong and the weak points were also investigated in this study.
خلاصه ماشینی:
ارزیابی عملکرد گروه های آموزشی دانشگاه افسری امام علی (ع ) با استفاده از الگوی تحلیل پوششی داده ها (DEA) احمد لطفی ١، علی عباسیرائی ٢، حشمت اله گازری 3 چکیده ارزیابی و سنجش کارایی، همواره یکی از دغدغه های مهم مدیران سازمان ها است .
در حوزه ی رزیابی عملکرد دانشگاه ها نیز اندازه گیری راندمان یا کارایی همیشه یکی از مباحث مهم بوده است و توانمندیهای تحلیل پوششی داده ها باعث شده است که در موارد زیادی به عنوان ابزاری مناسب برای ارزیابی واحدهای دانشگاهی استفاده شود و مهمترین آن ها به شرح ذیل است : ١- تعیین کارایی نسبی برنامه های MBA با استفاده از الگوی تحلیل پوششی داده ها، کلبرت در سال ١٩٩٩ میلادی با مطالعه ٢٤ واحد دانشگاهی در آمریکا به ریشه یابی ناکاراییهای ناشی از ستانده های مختلف در سه مقوله ، ستانده هایی که رضایت دانشجویان ، برگزارکنندگان و ترکیبی از دو دسته قبل را ارزیابی میکنند، پرداختند (کولبرت ١، ١٩٩٩).
٢- ارزیابی کارایی تکنیکی و مقیاس دانشگاه های استرالیا با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها، اوکیران در سال ٢٠٠١ میلادی با مطالعه ای که روی ٣٦ واحد دانشگاهی انجام داد، سه دسته ستانده های آموزشی، مالی و کلی به صورت جداگانه ارزیابی شد و با توجه به کاهش ستانده ها در اجرای الگوهای سه گانه ناشی از ترکیب آن ها، کاهش امتیاز کارایی در برخی از واحدها و ثبات امتیاز در برخی دیگر مشاهده و به ریشه یابی علل آن پرداخته شد (کورهونن و همکاران ٢، ٢٠٠١).
بنابراین در این تحقیق برای بررسی عملکرد گروه های آموزشی دانشگاه افسری امام علی (ع ) از دو الگوی CCR و BCC با اندازه گیری شعاعی (خروجی - محور) به وسیله نرم افزار MATLAB استفاده شده است .