چکیده:
از فضاهای جرمزا تحت عنوان فضاهای بیدفاع شهری یاد میشود که نسبت به سایر فضاهای شهری قابلیت بیشتر برای بروز جرم دارند. در محلههای کم برخوردار به دلیل ساختار کالبدی خاص، فضاهای بیدفاع شهری زیادی شکل میگیرد و ازآنجاکه کنترل و نظارت در این فضاها پایینتر است به مکان جرم خیز تبدیلشده و امنیت محله را با چالش زیادی روبرو میکنند. در همین راستا هدف اصلی پژوهش بررسی رابطه فضاهای بیدفاع در افزایش جرائم شهری است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و از ماهیت توصیفی – تحلیلی است جمعآوری داده بهصورت اسنادی (گزارش نیروی انتظامی) و میدانی (پرسشنامه به تعداد 260 عدد با استفاده از کوکران) در محل انجامگرفته است. از تحلیل همبستگی برای تعیین رابطه و آزمون تی و فریدمن برای رتبهبندی شاخصهای اثرگذار استفادهشده است. نتایج پژوهش بیانگر این است که رابطه معنادار و مثبت بین شاخصهای فضاهای بیدفاع شهری و میزان جرم در محلات وکیلآباد و حاجی پیرلو شهر ارومیه وجود دارد. نتایج آزمون فریدمن بیانگر این است که میانگین کلیه شاخصهای فضاهای بیدفاع شهری معادل 82/2 و پایینتر از حد مطلوبیت 3 بهدستآمده است. دراینبین میانگین شاخصهای آشفتگی بصری (37/3)، خلوتی فضا (1/3)، ساختمانهای تخریبی به ترتیب بالاترین میانگین را به خود اختصاص دادهاند. سطح معناداری تمامی شاخصها نیز کمتر از 05/0 است. ضریب همبستگی پیرسون میان دو متغیر شاخصهای فضاهای بیدفاع شهری (مجموع 9 شاخص موردبررسی) با میزان جرائم شهری برابر با 411/0 و سطح معناداری (00/0) است. ازآنجاکه خطای محاسبهشده کمتر از 01/0 است، با 99 درصد اطمینان میتوان گفت، بین شاخصهای فضاهای بیدفاع شهری و میزان جرائم شهری رابطه معناداری و مستقیمی وجود دارد
Criminal spaces are referred to as defenseless urban spaces that have more potential for
crime than other urban spaces. Due to the special physical structure, many defenseless
urban spaces are formed in low-income neighborhoods. And because control and
monitoring in these spaces is lower, they become a hot spot and pose a great challenge
to the security of the neighborhood. In this regard, the main purpose of this study is to
investigate the relationship between defenseless spaces and increasing urban crime. The
present study is applied and descriptive-analytical in terms of purpose and nature,
respectively. Data collection was done in the form of documents (police report) and
field (260 questionnaires using Cochran) on site. Correlation analysis was used to
determine the relationship and t-test and Friedman test were exerted to rank the
effective indicators. The results indicate that there is a significant and positive
relationship between the indicators of urban defenseless spaces and crime rates in
Vakilabad and Haji Pirloo neighborhoods of Urmia. The results of Friedman test
indicate that the average of all indicators of urban defenseless spaces is equal to 2.82
and below the desirable level of 3. Among these, the average indices of visual
disturbance (3.37), space solitude (3.1), and destructive buildings have the highest
average, respectively. The significance level of all indicators is less than 0.05. Pearson
correlation coefficient between the two variables of indicators of urban defenseless
spaces (a total of 9 indicators studied) with the rate of urban crimes is equal to 0.411
and the level of significance (0.00). Since the calculated margin is less than 0.01, it can
be said with 99% confidence that there is a significant and direct relationship between
the indicators of urban defenseless spaces and the rate of urban crime.
خلاصه ماشینی:
نتايج پژوهش بيانگر اين است که رابطه معنادار و مثبت بـين شـاخص هاي فضاهاي بيدفاع شهري و ميزان جرم در محلات وکيل آباد و حاجي پيرلو شهر اروميـه وجـود دارد.
در همين راستا پژوهش حاضر به دنبال پاسـخ بـه ايـن سؤال است که بين شاخص هاي فضاهاي بيدفاع شهري و ميزان جرائم شهري در محلات وکيل آباد و حاجي چه ارتباطي وجود دارد.
کلانتري (١٣٩٠) در مقاله اي با عنـوان تحليـل الگوهـاي فضـايي بزهکـاري در مناطق اسکان غيررسمي شهرها در منطقه اسکان غيررسمي بيسيم بالا بودن ميـزان کـاربري مسـکوني ، کمبـود برخـي کاربريهاي فضاي سبز، آموزشي ، درماني و تأسيسات شهري و نبود برخي کاربريهاي فرهنگي ، ورزشي و گذران اوقـات فراغت و نيز فقدان کاربري انتظامي که نظارت رسمي در اين محدوده از شهر را بسيار دشوار ساخته است ، در شکل گيري الگوهاي فضايي بزهکاري در اين منطقه اسکان غيررسمي مؤثر بوده اسـت نتـايج بررسـي ها نشـان ميدهـد کـه بيشـتر مطالعات انجام شده در مورد جرم و اثر فضاهاي بيدفاع شـهري در آن در محـدوده محـلات فرسـوده و يـا مرکـز شـهر انجام شده است و کمتر در محلات کم برخوردار به تشريح اثر جرم بر فضاهاي بيدفـاع پرداخته شـده اسـت همچنـين در مطالعات انجام شده فضاهاي بيدفاع به صورت يک متغير در نظر گرفته ميشود درحاليکه در مطالعه حاضـر شـاخص هاي فضاهاي بيدفاع به تک تک بررسيشده و ميزان اثرگذاري آن نسبت به هم نيز تحليل و بررسـي گرديـده اسـت .
نتايج پژوهش بيانگر اين است که رابطه معنادار و مثبت بين شاخص هاي فضاهاي بيدفاع شهري و ميزان جرم در محلات وکيل آباد و حـاجي پيرلو شهر اروميه وجود دارد.