چکیده:
همگام با سیر تاریخ تشیع و شکل‌گیری ادبیات سیاسی، مرثیه‌خوانی بر مصائب امامان معصوم علیهم السّلام، به عنوان یکی از گونه‌های ادبی، در این بخش از ادبیات متعهد، خودنمایی کرده است و قیام امام حسین علیه السّلام و حادثه عاشورا موجب شده است بسیاری از اندیشمندان و صاحبان ذوق و قریحه دنیای اسلام، قلم و خیالشان را صرف ترسیم و معرفی قیام آن حضرت کنند. سید موسی طالقانی، یکی از شاعران ادب عربی در قرن نوزدهم، کوشیده است با زبان هنری، باور عقیدتی خود را در قالبی از اندوه و خیال، رنگ جاودانگی ببخشد. پژوهش حاضر با روش توصیفی ضمن بررسی اشعار این شاعر در صدد پاسخ به این پرسش است که مضامین برجسته حماسه حسینی در شعر موسی طالقانی چیست و اصولا وی به چه شیوه‌ای از موهبت‌های ادبی برای انعکاس تصویری شایسته از شخصیت امام حسین علیه السّلام، خصوصا حوادث عاشورا، بهره گرفته است. نتیجه نهایی پژوهش نشان می‌دهد که او از عناصر طبیعی و میراث گذشتگان برای بیان عواطف و احساساتش بهره برده است.
Along with the history of Shiism and the formation of political literature, lamentation on the sufferings of the Infallible Imams (AS) as one of the literary genres, has shown itself in the committed literature section. The uprising of Imam Hosayn (AS) and the incident of Ashura have caused many thinkers and talented people in the Islamic world to use their pens and imaginations in order to draw and introduce his uprising. Sayyed Musa Taleghani, one of the poets of Arabic literature in the nineteenth century, tried to perpetuate his ideological belief in the form of sorrow and imagination through artistic language. The present study, using a descriptive method, while examining his poems, seeks to answer the questions: what are the prominent themes of Hosayni's epic in the poetry of Musa Taleghani and which literary method did he use to properly reflect the character of Imam Hosayn (AS) and especially the events of Ashura? The research findings show that he used natural elements and heritage of the past to express his emotions and feelings.
خلاصه ماشینی:
بررسی اشعار سید موسی طالقانی، شاعر معاصر عراقی، در مدح امام حسین علیه‌السلام هدیه جهانی* شیوا صادقی** احسان مصطفی‌پور*** [تاریخ دریافت: 18/05/1399؛ تاریخ پذیرش: 27/07/1399] چکیده همگام با سیر تاریخ تشیع و شکل‌گیری ادبیات سیاسی، مرثیه‌خوانی بر مصائب امامان معصوم علیهم‌السلام به عنوان یکی از گونه‌های ادبی، در این بخش از ادبیات متعهد، خودنمایی کرده است و قیام امام حسین علیه‌السلام و حادثه عاشورا موجب شده است بسیاری از اندیشمندان و صاحبان ذوق و قریحه دنیای اسلام، قلم و خیالشان را صرف ترسیم و معرفی قیام آن حضرت کنند.
پژوهش حاضر با روش توصیفی ضمن بررسی اشعار این شاعر در صدد پاسخ به این پرسش است که مضامین برجسته حماسه حسینی در شعر موسی طالقانی چیست و اصولاً وی به چه شیوه‌ای از موهبت‌های ادبی برای انعکاس تصویری شایسته از شخصیت امام حسین علیه‌السلام ، خصوصاً حوادث عاشورا، بهره گرفته است.
یکی از این شاعران سید موسی طالقانی است که بخش اعظم اشعار مدح و رثایش را به امام حسین علیه‌السلام و حوادث عاشورا اختصاص داده است.
یکی از ابتکاراتی که سید موسی طالقانی برای مرثیه امام حسین علیه‌السلام به کار می‌برد ایستادن بر اطلال و دمن و یادکردن از آن حضرت است.
نتیجه موسی طالقانی، شاعر معاصر عراق، در اشعارش به نحوی چشمگیر مقام امام حسین علیه‌السلام و مصائب عاشورا را توصیف کرده است.
مضامینی که سید موسی طالقانی درباره امام حسین علیه‌السلام بیان کرده است انواع مختلفی دارد؛ گاه راه گذشتگان را می‌پیماید و گاه مسیری نو.
(
, 
, 
)
