چکیده:
یکی از مهم‌ترین بازیگران خطمشیگذاری عمومی که نقش روز‌افزونی در جامعه ما و سـایر جوامعی که به سوی دموکراسی حرکت می‌کنند، دارند سازمانهای مردم‌نهاد می‌باشند. این پژوهش با هدف ارائه الگوی نقش‌آفرینی سازمانهای مردم‌نهاد در فرایند خطمشیگذاری عمومی ایران انجام شده است.
این پژوهش به لحاظ استراتژی متکثرگرا و به لحاظ مخاطب کاربردی بوده و در دو فاز کیفی و کمی انجام شده است. در فاز کیفی پس از مرور پیشینه نظری و پژوهشی و مطالعه تطبیقی در بخش اکتشافی، نسبت به تدوین مدل نظری پژوهش اقدام و پس از مصاحبه عمیق با نمونه‌ای ۱۲ نفره خبرگان خطمشیگذاری و نظام‌مهندسی که به صورت هدفمند انتخاب شده بودند، کدگذاری باز و محوری داده‌ها با بهره‌گیری از الگوی کوربین اشتراوس و به روش تحلیل تم انجام شد. در فاز کیفی که به روش پیمایش و به منظور اعتباریابی مدل حاصله در فاز قبل انجام شد، پرسشنامه محقق ساخته در بین نمونه‌ای ۶۴ نفره از اعضای هیئات مدیره نظام مهندسی استان‌های کشور که به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شده بودند توزیع و داده‌های گردآوری‌شده به روش مدلسازی معادلات ساختاری تحلیل شد.
نتایج پژوهش به شناسایی 57 مقوله فرعی در 5 مقوله شرایط علی (همچون موقعیت رهبران خبره، پشتیبانی از مبارزات انتخاباتی، دسترسی به دانش و اطلاعات)، عوامل مداخله گر (همچون میزان همکاری و دستورکار مشترک، تبادل ایده و اطلاعات)، شرایط محیطی و سیاسی (همچون حمایت حاکمیت، افراد صاحب‌نفوذ، مجلس، بوروکرات‌ها)، استراتژی (همچون حمایت در برابر تهدیدانگاری، ورود در ساختار بدنه خطمشیگذاری، تقویت صدای سمن‌ها) و پیامد (مراحل فرایند خطمشیگذاری) منجر گردید.
تغییر رویکرد جامعه و بازیگران اصلی خط‌مشی (دولت و مجلس) به جامعه مدنی و نقش سمن‌ها در کنار اتخاذ استراتژی صحیح در دو طرف و نیز تقویت ساختاری و فرایندی سمن‌ها می‌تواند زمینه را برای بهبود این نقش‌آفرینی فراهم نماید.
خلاصه ماشینی:
آمار واحدي از تعداد سازمانهاي غيردولتي فعال در کشور موجود نيست ، اما بر طبق تعريف خاصي که مرکز آمار از اين گونه سازمانها داشته است ، يک سرشماري در سال ١٣٨٣ از اين سازمانها صورت گرفت که بر اساس آن نزديک به ٦٨٤٨ سازمان غيردولتي داراي مجوز در ايران مشغول به فعاليت هستنددر عين حال، در قوانين برنامه توسعه کشور همواره بر ارتقاء مشارکت سمن ها از سوي دولت در جهت فقرزدايي، اعمال حمايت هاي اجتماعي و ...
به روش ها و رويکردهايي اشاره دارد که برخي کشورهاي اروپاي شرقي لطفي و همچون روماني، مجارستان و کرواسي براي کمک گرفتن از ظرفيت سمن ها در 1399 همکاران خط مشي گذاري ايجاد کرده اند مبيني فعالان سازمان هاي مردم نهاد، بهترين نقش را براي اعتمادسازي بين اقشار حاشيه دهکردي و ١٣٩٧ اي و ترجمه مسائل آنها در قالب مدل هاي کسب و کار پايدار براي کارآفرينان همکاران اين حوزه مي توانند ايفا کنند.
(٤)_يافته ها در فاز کيفي پژوهش ، براي انتخاب خبرگان موردنظر جهت مصاحبه کيفي چند ويژگي مورد توجه قرار گرفت : ١- سابقه علمي آموزشي و پژوهشي برجسته در حوزه خط مشي گذاري عمومي ٢- سابقه علمي و پژوهشي برجسته در حوزه سمن ها و بخش سوم ٣- سابقه کاري در حوزه خط مشي گذاري(از جمله نمايندگي مجلس و شوراهاي اسلامي شهر و شوراهاي عالي) ٤- سابقه فعاليت در سطوح ارشد سازمان نظام مهندسي ساختمان کشور و استان ها بر اساس معيارهاي فوق ابتدا ٧نفر انتخاب شده و مصاحبه با ايشان انجام شد.
ايشان در مطالعه خود پنج زمينه را براي مشارکت سازمان هاي مردم نهاد در فرايند خط مشي گذاري معرفي کرده اند که شامل مشاوره فعالانه ، جستجوي آگاهانه ، مذاکره و گفتمان، تسهيم اختيار و مسئوليت و تفويض کنترل _____________________________________________________ 1_ Swailam 2 _Kabdiyeva, A.
(
, 
, 
)
