چکیده:
یکی از مشکلات مشهود در برنامهریزی شهری در ایران، ارائهنشدن الگوهای مؤثر در زمینۀ کاهش نابرابریهای موجود شهری و ترویج عدالت فضایی است. تبیین مفهوم عدالت فضایی در شهر و کاربردیکردن آن میتواند به برنامهریزی شهری کمک شایانی داشته باشد. پژوهش حاضر به بررسی عدالت فضایی در اجرای طرحهای توسعه در شهر گلپایگان میپردازد. پژوهش از نوع کاربردی است و گردآوری اطلاعات با استفاده از روش میدانی (مصاحبه و پرسشنامه) صورت گرفته است. تجزیه و تحلیل یافتهها با استفاده از آزمون تی تکنمونهای و فریدمن انجام شده است. شاخصهای عدالت فضایی با استفاده از تحلیل ثانویه در مفاهیم برابری و مساوات، تنوع فضایی، منافع عام، آزادی و مشارکت مردمی، شفافیت، تفاوت، سازش و عمومیتداشتن بررسی شده است. نتایج بررسی طرحها نشان میدهد معیارهای عدالت فضایی این طرحها در سطح پایینی قرار دارند و شاخصهای عدالت فضایی در طرح جامع شهر گلپایگان دارای اولویت چندانی نسبت به یکدیگر نیستند. همچنین راهکارهای توزیع عادلانۀ منافع در طرح جامع شهر پیشبینی نشده و در مراجع تصویب نیز به آنها اشاره نشده است. تحلیل محتوای برنامهها و سیاستهای طرح توسعۀ شهر گلپایگان، آسیبشناسی وضع موجود و شناسایی کمبودها و نهادهای خدماتی نشانگر تبییننشدن جایگاه عدالت فضایی در طرحهای توسعۀ شهری و حوزههای تصمیمسازی بهخصوص در طرحهای توسعه و عمران است.
One of the obvious shortcomings in urban planning in Iran is the lack of effective models for reducing existing urban inequalities and promoting spatial justice. Explaining the concept of spatial justice in the city and applying it can be a great help to urban planning in cities. Therefore, the present study has investigated spatial justice in the implementation of development projects in Golpayegan. The present study is an applied research and data collection using field method (interview and questionnaire). Findings were analyzed using Spss and Minitab software using one-sample t-test. Indices of spatial justice are examined using secondary analysis in the concepts of equality, spatial diversity, public interest, freedom and popular participation, transparency, difference, harmony and generality, and the results of the study show the designs. The standards of spatial justice in these projects are at a low level. Also, the results of field findings show that the spatial justice indices that were analyzed using one-sample t-test are P-Value value less than 0.05 and reject the null hypothesis. Possibility and indicators of spatial justice are low. Also, the reliability of the questionnaire has been confirmed through Cronbach's alpha coefficient of 0.850. Also, the results of Golpayegan city master plan review show that the equitable distribution of benefits in the city master plan is not foreseen and has not been mentioned in the approval authorities.
خلاصه ماشینی:
نتايج بررسي ابعاد عدالت فضايي در طرح جامع شهر گلپايگان توجه به اهميت توزيع کاربري خدمات در نواحي شهري براساس نياز به خدمات ، عامل مهم پايداري زندگي شهري است ؛ بنابراين برنامه ريزان بايد در پي اين باشند که در الگوي مکان يابي خدمات و نحوة توزيع آن ها، چه مقدار نابرابري به وجود آمده و چه گروه هايي از جامعه بيشتر محروم شده اند.
تجزيه و تحليل طرح جامع گلپايگان براساس معيارهاي عدالت فضايي (رجوع شود به تصویر صفحه) ب ) آمار استنباطي : در اين بخش براي تجزيه و تحليل نهايي يافته هاي پژوهش و پاسخ به فرضيه و سؤالات پژوهش ، از آزمون هاي تي تک نمونه اي و فريدمن استفاده شده است که نتايج آن به شرح زير است .
نتايج کلي آزمون T براي بررسي وضعيت شاخص هاي عدالت فضايي در طرح توسعۀ شهر گلپايگان در جدول ١٠ ارائه شده است .
نتايج بررسي شاخص هاي عدالت فضايي در طرح هاي جامع شهر گلپايگان نشان مي دهد آينده نگري در بخش هاي مختلف اقتصادي ، فرهنگي -اجتماعي با توجه به وضعيت گذشتۀ حاکم در اين شهر صورت گرفته است .
Evaluation of methods of measuring spatial justice in the distribution of urban land use, case study: Qazvin city, Armanshahr, 13, 258-243.