چکیده:
کتاب «نامه‌هایی برای محمّد پیامبر[J] پژوهشی بر ریشه‌های قرآن»، تحقیقی درباره مصدر قرآن است که توسط امین قضایی نگارش یافته است. وی بر این باور است که آیات و سوره‌های مکی قرآن در اصل، نامه‌هایی بوده است که توسط فرقه‌ای یهودی- مسیحی به نام ابیونی برای حضرت محمدJ ارسال می‌شده و به همراه این نامه‌ها، متن اصلی کتاب مقدس به‌عنوان ضمیمه و شرح این نامه‌ها در اختیار ایشان قرار می‌گرفته است، ولی در زمان جمع قرآن، این نامه‌ها به‌عنوان قرآن جمع‌آوری شد. با توجه به اهمیت مسئله وحیانیت و الهی بودن قرآن و اینکه کتاب حاضر به زبان فارسی در محیط مجازی منتشر گردیده است؛ ضرورت دیده شد تا به نقد روش‌شناسانه وی در این جستار پرداخته شود. در پژوهش حاضر با روش تحلیل انتقادی به بررسی منابع و روش «قضایی» در دیدگاه حاضر پرداخته شد. نویسنده در تبیین دیدگاه خود متأثر از آراء خاورشناسان تجدیدنظر‌طلب درباره اعتبار منابع اسلامی چون «ونزبرو» و «لوکزنبرگ» است. نتیجه بررسی روش‌شناسانه کتاب مذکور حاکی از آن است که دیدگاه «قضایی» هیچ یک از ویژگی‌های یک نظریه علمی را ندارد و بر حدس و احتمال استوار است و مهم‌ترین مشکل نظریه وی خروج از بستر تاریخ و اتکای صرف به تحلیل‌های متنی بدون داشتن شرایط لازم است که این امر موجب ارائه تحلیلی تخیّلی و دور از واقع شده است.
The book “Letters to Muhammad the Prophet / Research on the Roots of the Quran” is a research on the source of the Quran written by Amin Qazaei. He believes that the Meccan verses and chapters of the Quran were originally letters sent to the Prophet Muhammad (PBUH) by the Judeo-Christian sect called the Abyssinians, and with these letters, the original text, The Holy Bible was given to him as an appendix and description of these letters, but at the time of compiling the Quran, these letters were compiled as the Quran. Considering the importance of the issue of revelation and divinity of the Quran and the fact that the present book has been published in Persian in a cyberspace; it was necessary to critique his methodology in this article. In the present study, the sources and the Qazaei’s method in the present perspective were examined by the method of critical analysis. In explaining his view, the author is influenced by the views of revisionist orientalists on the validity of Islamic sources such as Wansbrough and Luxenberg. The result of the methodological study of the book indicates that the Qazaei’s view does not have any of the characteristics of a scientific theory and is based on conjecture and probability. The biggest problem of the book is the escaping from base of history and depending on textual analysis without the necessary conditions which has led to an imaginative and far-fetched analysis.
خلاصه ماشینی:
مؤلّف در چگونگی توجیه رأی مذکور، می‌نویسد: «قرآن درواقع مجموعه نامه‌هایی است که از سوی فرقه‌ای یهودی-مسیحی (ابیونی‌ها) برای پیامبر( ارسال می‌شده و به همراه این نامه‌ها، بخش‌های مختلفی از کتب مذهبی ترجمه می‌شده تا پیامبر( از روی آن‌ها ذکر یا موعظه کند و این «ذکر» از روی کتاب همان چیزی است که نویسنده نامه‌ها قرآن می‌خواند؛ بنابراین وقتی در متن از قرآن، کتاب و ...
البته این به معنای پافشاری بر فرضیه خود به هر قیمتی نیست، بلکه می‌بایست حدس عالمانه خود را به شکل روشمندی پیگیری کند که در نهایت اثبات یا رد می‌شود (صادقی و شاکرنژاد، بفرمائید پژوه، 1379: 49) با توجه به اختلاف مبنایی با نویسنده کتاب ریشه‌های قرآن به جهت عدم ایمان به دین مبین اسلام و همچنین پیش فرض‌های متعصبانه و نادرستی که در قبال عالمان مسلمان گرفته است؛ لذا در ارائه نظریه اولیه چندان جای بحث علمی وجود ندارد، ولی در ادامه که در روند اثبات فرضیه قرار می‌گیرد و در انجام این مهم ناتوان است، در نتیجه؛ دیگر نمی‌توان بر اساس حدس و احتمال به اثبات پرداخت و بر اساس روش علمی نویسنده باید عدم اثبات فرضیه را اعلام کرده و از پیش‌فرض خود دست بکشد.
قضایی درباره اسم اشاره «ذلک» در آیه (ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فِيهِ هُدىً لِلْمُتَّقِينَ( (بقره/ 2) می‌گوید: دلیل اینکه در این آیه به جای کلمه «تلک» یا «هذا» از «ذالک» استفاده شده است، بدین جهت است که نشان دهد، آیه به کتابی خارج از متن اشاره دارد (قضایی، نامه‌هایی برای محمد پیامبر، 1394: 48).
(
, 
, 
)
